ამ კვირაში დიდი რუსი საოპერო მომღერლის, ფიოდორ შალიაპინის, დაბადებიდან 140 წელი შესრულდა.ე დავიბადე ორჯერ: სიცოცხლისთვის ყაზანში და მუსიკისთვის ტფილისში», თქვა თვითონ შალიაპინმა.
შალიაპინი არ ყოფილა ბედის ნებიერი. მას ჰქონდა მშიერი,ძნელი ბავშვობა ყაზანში. ისე მოხდა რომ ხეტიალის დროს მოხვდა ტფილისში. 4 დღე უფულოდ, უსახლკაროდ დადიოდა ქალაქში. ირგვლივს ქუჩებში წვავდნენ მწვადებს და იდგა მწვადის და ახალგამომცხვარი ქართული პურის სურნელი. დახლებზე იყო ხილის მთები. შალიაპინი კი კვდებოდა შიმშილით და მორიგ ღამეს ატარებდა მოკრუნჩხული მორიგი სადარბაზოს კიბის ქვეშ.
შალიაპინმა მაშინ იარაღის მაღაზიის ვიტრინაზე დაინახა პისტოლეტები, დააპირა შესვლა და იარაღის არჩევისას თავის მოკვლა.
მაგრამ მოულოდნელად მას დაუძახა იტალიელმა მსახიობმა პონტიმ რომელთანაც ერთად შალიაპინს ადრე უთამაშია.
პონტიმ გაიგო შალიაპინის ტრაღედიის შესახებ, წაიყვანა ის სახლში, გაათბო, დააპურა და დააბინავა უკეთეს დროთა მოლოდინში და ეს უკეთესი დროც მალე დადგა.
შალიაპინმა ერთხელ ერთ-ერთ ზაფხულის რესტორანში შემთხვევით გაიცნო რკინიგზის სამმართველოს თანამშრომლები. მან მიიღო ვაკანტური ადგილი კანცელარიაში.
შალიაპინის ხმამ, როგორც კარგად დაღვინებულმა, ეხლა შეიძინა ძალა,საკვირველი ტემბრი. მას სულ უფრო უსმენდნენ ქალაქის ბაღებში. ამ პერიოდში შალიაპინმა გაიცნო ლამაზი ქორისტი მარია შულცი. მეგობრობა გადაიზარდა უფრო ინტიმურ ურთიერთობებში. მაგრამ მარიას შალიაპინზე მეტად ღვინო უყვარდა. შალიაპინი ებრძოდა ამ მანკიერებას, უშედეგოდ ცდილობდა ქალის გადარჩენას და ბოლოს მათი გზები გაიყარა.
ერთხელ შალიაპინმა ანტრეპრენიორისგან მიიღო მაცთური წინადადება,ყაზანის ოპერაში მოწყობა მეორე როლების შესასრულებლად. შალიაპინი მოემზადა ტფილისიდან წასასვლელად, მაგრამ წასვლის დღეს მოხდა ღირსშესანიშნავი მოვლენა.
თანამშრომლები უკვე დიდხანს ურჩევდნენ შალიაპინს რომ მას უნდა მიემართა ცნობილი პედაგოგისთვის, სიმღერის მასწავლებელი დქ იმპერატორის თეატრების ყოფილი მსახიობი უსატოვისთვის.
შალიაპინი იხსენებდა: «ტფილისიდან გამგზავრების დღეს მე გადავწყვიტე უსატოვთან წასვლა. მან დამპატიჟა დარბაზში, დაჯდა როიალთან და დამაძალა რამოდენიმე არპეჯიოს სიმღერა. ჩემი ხმა კარგად ჟღერდა. მე მეგონა რომ მქონდა ბარიტონი და შევთავაზე ვალენტინის არიის სიმღერა. ავმღერდი, მაგრამ როდესაც ავიღე მაღალი ნოტა მე დავიწყე ფერმატოს დაჭერა. პროფესორმა შეწყვიტა დაკვრა, გაწყვიტა ნოტა, დადგა სიჩუმე. მე ვერ მოვითმინე და ვიკითხე: « მაშ შეიძლება თუ არა რომ ვისწავლო სიმღერა?" უსატოვმა შემომხედა და მტკიცედ მითხრა: « უნდა ისწავლოთ!
დარჩით აქ, ისწავლეთ ჩემთან. მე თქვენ ფულს არ გამოგართმევთ".
შალიაპინმა უარი თქვა ყაზანში წასვლაზე და დაიწყო სიმღერის სწავლა.
«მაშინ მე დაძონძილი და ტურტლიანი ვიყავი, მქონდა ერთი პერანგი რომელსაც მე თვითონ ვრეცხავდი მტკვარში»-წერს ის თავის მოგონებებში.
მალე უსატოვმა შალიაპინს მისცა რაღაც ტანისამოსი. მოწაფეობის წლებში მისი მუდმივი პარტნიორი იყო სასწავლებლის პროფესორი ფრანც კრესნერის ქალიშვილი ნადეჟდა კესნერი. გაიბა მეგობრული ურთიერთობები და შალიაპინი ხშირი სტუმარი იყო პროფესორის სახლში სადაც ტარდებოდა რეპეტიციებიც.
ერთხელ აღდგომაზე 1892 წელს შალიაპინი მივიდა პროფესორის სახლში ხსნილზე. იყო ადრეული გაზაფხული, სახლის ფანჯრები გაღებული იყო. წმინდა ალექსანდრე ნეველის ეკლესიიდან ისმოდა სააღდგომო გალობა. ეკლესიის ეზო და მიმდებარე ქუჩები სავსე იყო ხალხით და უცებ შალიაპინმა ვერ მოითმინა, ამუშავდა ყოფილი მგალობლის რეფლექსი: ფანჯარასთან მდგომმა მან მიუმღერა დიაკვანს და ისეთი გუგუნით რომ აჟღრიალდა ჯანდელიაბრების ბროლის საკიდები. ფანჯრის იქით ხალხი აღელდა, ახალი ხმების წყაროს მოსანახად ადამიანებმა დაიწყეს თვალების აქეთ-იქით ცეცება.
1893 წლის სექტემბერში შალიაპინს უკვე უსმენდნენ ტფილისის თეატრში გამოსასვლელად. დაიდო კონტრაქტი. შალიაპინი ისევ სწავლობდა უსატოვთან და ამზადებდა საოპერო არიებს. სახაზინო თეატრში შესვლისთვის მას უკვე მზად ჰქონდა «რუსალკა», «ფქუსტი», «აიდა». ამ პერიოდში გამოვიდა პირველად შალიაპინი ტფილისის საოპერო თეატრის სცენაზე ოპერებში «აიდა» და ფაუსტი».
ცნობილმა იტალიელმა დირიჟორმა ტრუფიმ ქებით მოიხსენია შალიაპინი რომელიც მალე მას შემდეგ ასრულებდა მისი ხმისთვის დანიშნულ მთელ რეპერტუარს: «რუსალკა», «სოფლის ღირსება», «ცხოვრება მეფისთვის», «რიგოლეტო’, «ევგენი ონეგინი», «ბალ-მასკარადი».
იმდროინდელი პრესა ბევრს წერს იმაზე თუ რა აღფრთოვანებით იღებდა საზოგადოება შალიაპინს,მის ხმას და თამაშს. შალიაპინი წერდა თავის მოგონებებში: «როგორღაც გამოვიდა ისე რომ მხრებზე დამაწვა ბანის მთელი რეპერტუარი და მე ჩემთვის მოულოდნელად ოპერაში დავიკავე წამყვანი ადგილი».
ამ სეზონში შალიაპინი ტფილისის თეატრის სცენაზე გამოვიდა 71 სპექტაკლში.
შალიაპინის ბენეფისი სახაზინო თეატრში შედგა 1894 წლის თებერვალში.
გაზეთი «კავკაზ» წერდა: « შალიაპინი უეჭველად ყველაზე ნიჭიერია ტფილისში ნასწავლ მომღერალთა შორის; სულ 5 თვეა ის სცენაზე როგორც პირველი როლების შემსრულებელი და მან უკვე დაიმსახურა საზოგადოების სიმპატია და სიყვარული. ეს სიმპატიები ბენეფისში გამოიხატა მრავალი ძვირფასი საჩუქრითა და ძღვენით»...
თავის მოგონებებში ამ პერიოდის შესახებ შალიანმა მოყვა ერთი შემთხვევა:
«ოპერის ხშირი სტუმარი იყო ტფილისის კომენდანტი გენერალი ერნსტი. ერთხელ ის მოვიდა ჩემთან კულისებში,შემაქო და მითხრა რომ ჩემი კოსტუმი არაა სრული. და მართლაც, ბენეფისზე ის მოვიდა ბევრად ადრე წარმოდგენის დაწყებამდე, გულზე გამიკეთა ვარსკვლავი და ჯვარი და უხერხულად მითხრა: « მისმინეთ შალიაპინ! თქვენ მაინც დამიბრუნეთ მერე ჩემი ორდენები». ბენეფისს ჰქონდა უზარმაზარი წარმატება. მოვიდა ბევრი ხალხი. მე მაჩუქეს ოქროს საათი,ვერცხლის თასი. უსატოვმა მომიძღვნა დაფნის გვირგვინი ბაფთით:შალიაპინს. მე ძალიან ვამაყობდი ამით...»
ამით დამთავრდა ტფილისის პერიოდი და შალიაპინი უსატოვის კურთხევით და სარეკომენდაციო წერილებით გაემგზავრა მოსკოვში.
შალიაპინი მეორედ და ბოლოს ტფილისში ჩამოვიდა 1915 წლის მაისში. ტფილისის მუსიკალურმა სასწავლებელმა მიიწვია შალიაპინი ვოკალური კლასების სანახავად. შალიაპინმა ყურადღებით უსმინა დირექციის მიერ მის პატივსაცემად მოწყობილ კონცერტს, მაღალი შეფასება მისცა მასწავლებელთა მოღვაწეობას და სტუდენტთა გამოსვლებს.
შალიაპინმა გამოთქვა რწმენა რომ ტფილისის მუსიკალურ სასწავლებელს ექნება ბრწყინვალე მომავალი. შალიაპინის შექებამ გამოიწვია დიდი აღფრთოვანება. მაშინ მზადდებოდა ნიადაგი სასწავლებლის კონსერვატორიად გადასაქცევად.
ტფილისის საზოგადოებამ ღირსეულად აღნიშნა შალიაპინის ჩასვლა ტფილისში.
მისი ნიჭის თაყვანისმცემლებმა დიდი სურა გაშალეს ვერის ბაღში. ბევრჯერ დაილია ძვირფასი სტუმრის სადღეგრძელო.
საპასუხოდ შალიაპინმა წარმოთქვა მღელვარე სიტყვა, რომელიც დაასრულა პათეტიური სიტყვებით:
«მე დავიბადე ორჯერ: სიცოცხლისთვის ყაზანში და მუსიკისთვის ტფილისში».
2. რუსული იმპრესიონიზმის ყველაზე თვალსაჩინო წარმომადგენელი კონსტანტინ კოროვინი (1861-1939), « მოგონებები თევდორე შალიაპინზე»( ნაწყვეტი).
პირველი შეხვედრა შალიაპინთან:
«მახსოვს რომ ზამთარში პეტერბურგში ვცხოვრობდი ს.ი. მამონტოვის ქარხნებისა და რკინიგზების გამგეობასთან ბინაზე. ჩემს ოთახში ვხატავდი ესკიზებს მამონტოვის კერძო რუსული ოპერისთვის, კროტკოვის ოპერა « ალისფერი ყვავილისთვის».
საღამოსთვის მივდიოდი ნევსკიზე ლეინერის რესტორანში რათა მესადილა ჩემს ამხანაგთან,ოპერის დირიჟორ ტრუფისთან ერთად. ერთხელ მე ტრუფი ვნახე ძალიან მაღალი, ქერათმიანი, ღია წამწამებიანი და რუხი თვალებიანი ახალგაზრდა კაცის საზოგადოებაში.
მე მივუკექი მათ მაგიდას. ახალგაზრდა კაცმა შემომხედა, გამიღიმა და მკითხა:
- Parlate italiano? მე მაგარი შავგვრემანი ვიყავი. «შენ ყველას იტალიელი ჰგონიხარ», მითხრა ტრუფიმ, ჰგავხარ კიდეც.
რუსულ ხალათ-სამოსში გამოწყობილი ახალგაზრდა კაცი უცხოელად, ინოროდცად მომეჩვენა. ის გავდა ფინელ ვაჭარს რომელსაც ქუჩა-ქუჩა დააქვს სათაგურები, საცერები და თუნუქის ჭურჭელი.
ახალგაზრდა კაცი ძალიან ჩიოდა და ამბობდა რომ პანაევის თეატრში უფრო ნაკლებს უხდიან ვიდრე ტფილისში.
«ჯანდაბას იქით გზა ჰქონიათ და მე წავალ ტფილისში. რა არის პეტერბურგში? აი მეორე თვეა ვერ გადამიხდია ოთახის ფული.
იქ კი თბილა, მწვადებია, მაიდანი, ისეთი აბანოები. და უსატოვი. მისგან ყოველთვის შეიძლება ხუთიანის მიღება. აქ მე არავის ვიცნობ.
ახალგაზრდა კაცი ისეთი გამხდარი იყო რომ ჩანდა თუ როგორ ჩადის გადაყლაპული ლუკმა ყელში...»
Очерки
Просмотр работы:
Пред.
Перейти к предыдущей работе
Тифлис-музыкальная родина Шаляпина
След.
Перейти к следующей работе
апреля ’2010 16:36
Просмотров: 3377
Шаляпин – не баловень судьбы. Он прошел через голодное, трудное детство в Казани. Случилось так, что в годы своих скитаний он попал в Тифлис. Четыре дня без денег, пристанища бродил по городу. Кругом разливались ароматы жарящихся на улицах шашлыков, одуряюще пахло свежевыпеченным грузинским хлебом, горы фруктов высились на прилавках. А он умирал от голода, скрючившись очередной ночью под лестницей очередного подъезда. И тогда Федор решился: увидев на витрине оружейного магазина пистолеты, он собирался войти, и,выбирая оружие, нажать на курок и покончить с собой.Но тут его окликнул знакомый голос итальянца – актера Понти, с которым Шаляпин играл на раньше на одних театральных подмостках. Узнав о трагедии Федора и его решении, Понти повел его домой, отогрел, накормил, приютил – до лучших времен. И времена эти скоро настали.
Давно уже сослуживцы советовали ему обратиться к известному педагогу, преподавателю пения, бывшему артисту Императорских театров Усатову.
Шаляпин вспоминал: «В день отъезда из Тифлиса я решил пойти к Усатову
Он пригласил меня в зал, сел за рояль и заставил спеть несколько арпеджио. Голос мой звучал хорошо.Воображая, что у меня баритон, я предложил спеть арию Валентина. Запел,нокогда, взяв высокую ноту, я стал держать фермато, профессор, перестав играть. Я оборвал ноту. Наступило молчание. Наконец, не стерпев, я спросил: «Что же? Можно мне учиться петь?» Усатов взглянул на меня, твердо ответил: «Должно! Оставайтесь здесь, учитесь у меня. Денег я с вас не возьму».
При создавшихся обстоятельствах Шаляпин отказывается от поездки в Казань и приступил к урокам пения.«Был я тогда обтрепан и грязноват, имел одну рубаху, которую стирал сам в Куре, – пишет он в своих воспоминаниях». Вскоре Усатов снабдил его кое-какой одеждой.В годы учебы его постоянной партнершей была Надежда Кесснер(дочь профессора училища Франца Кнессера).Это породило дружеские отношения между ними, и Федор стал частым гостем в профессорском особняке. Там проводились и репетиции.
Однажды на Пасху в 1892 году Федор Шаляпин пришел в профессорский дом разговляться. Весна была ранней, окна особняка были раскрыты. Из церкви Святого Александра Невского неслось пасхальное песнопение. Двор церкви и прилегающие к ней улицы были запружены народом. И вдруг Федор не выдержал, сработал рефлекс бывшего церковного хориста: стоя у окна, он стал подпевать дьякону, да так голосисто, что зазвенели хрустальные подвески на канделябрах. В публике за окном произошло замешательство. Все стали разворачиваться в разные стороны в поиске источника новых звуков.
В сентябре 1893 года Шаляпин уже прослушивался для выступлений в Тифлисском казенном театре,был заключен контракт.Шаляпин продолжал брать уроки у Усатова и с ним же готовил оперные партии. К моменту поступления в Казенный театр у него уже готовы «Русалка», «Фауст»,«Аида».В этот пероид состоялось первое выступление Шаляпина на сцене Тифлисского оперного театра в операх «Аида» Верди,«Фауст» Гуно.
Вскоре после того как однажды известный итальянский дирижер Труффи похвально отозвался о Шаляпине,он уже пел весь репертуар, предназначенный для его голоса: «Русалка», «Сельская честь», «Демон», «Жизнь за царя», «Риголетто», «Евгений Онегин», «Гугеноты», «Бал-маскарад».
Есть масса свидетельств в прессе того времени, в «Кавказском листке», в газете «Кавказ» и других, о том, с каким восхищением публика принимала Шаляпина, его голос и игру. Шаляпин писал в своих воспоминаниях: «Вышло как-то так, что весь репертуар (басовый) лег на мои плечи, и я неожиданно для себя занял в опере первенствующее положение».
В этот сезон Шаляпин выступил на сцене тифлисского театра в 71 спектакле. Бенефис Шаляпина в Тифлисском казенном театре состоялся в феврале 1894 года.
Газета «Кавказ» писала: «Из всех певцов, учившихся в Тифлисе, Шаляпин безусловно самый талантливый; всего пять месяцев, как он на сцене в качестве исполнителя первых ролей, но уже приобрел симпатии и любовь публики. Эти симпатии выразились в бенефисе, многими ценными подарками и подношениями»
В «Тифлисском листке» писали: «Шаляпин доказал свою музыкальность, мощь голоса, умение владеть им. Игра его, как всегда, была безукоризненной. Многие выдающиеся арии, по требованию публики, были им повторены».
В своих воспоминаниях об этом периоде Шаляпин рассказал один курьезный случай:
«Комендант Тифлиса генерал Эрнст был частым гостем оперы. однажды он пришел ко мне за кулисы, похвалил меня и сказал, что мой костюм не полный И действительно, на бенефис он явился в театр задолго до начала спектакля, нацепил мне на грудь звезду и крест и сконфуженно сказал: «Послушайте, Шаляпин! Вы все же потом возвратите мои ордена».Бенефис имел огромный успех. Собралось множество публики. Мне подарили золотые часы, серебряный кубок. Усатов преподнес мне лавровый венок с лентой: ШАЛЯПИНУ. Я очень гордился этим…»
На этом заканчился тифлисский период Шаляпина, и он, с благословения Усатова, с его рекомендательными письмами, уезхал в Москву.
торой и последний приезд Шаляпина в Тифлис датирован маем 1915 года. Тифлисское музыкальное училище пригласило Ф. Шаляпина посетить вокальные классы музыкального училища. Гениальный артист с большим вниманием прослушал концерт, устроенный дирекцией в его честь, и дал высокую оценку деятельности преподавателей и выступлениямы студентов.
Он выразил уверенность в блестящем будущем Тифлисского музыкального училища. Похвала Шаляпина вызвала большой подъем. В то время как раз готовилась почва для реорганизации училища в консерваторию.
Тифлисское общество достойно отметило приезд Шаляпина в Тифлис. Поклонники его таланта устроили большой пир в Верийском саду. Было произнесено много тостов в честь дорогого гостя. Шаляпин в ответ произнес взволнованную речь, которую закончил патетическими словами: «Я рожден дважды: для жизни – в Казани, для музыки – в Тифлисе».
Константин Коровин. "Воспоминания о Федоре Шаляпине". Первое знакомство
"В моих воспоминаниях о Ф.И.Шаляпине я лишь вскользь касаюсь его художественного творчества. Я хотел только рассказать о моих встречах с Ф.И.Шаляпиным в течение многих лет - воссоздать его живой образ таким, каким он являлся мне..."
Первое знакомство с Шаляпиным
Помню, зимой, в Петербурге, жил я на квартире при правлении заводов и железных дорог С.И.Мамонтова. И в своей комнате делал эскизы к постановке Частной русской оперы Саввы Мамонтова, опере «Аленький цветочек» Кроткова. К вечеру я приходил в ресторан Лейнера на Невском обедать с приятелем своим, дирижером оперы Труффи. Однажды я увидел Труффи в обществе молодого человека очень высокого роста, блондина со светлыми ресницами и серыми глазами.
Я подсел к ним за стол.
Молодой человек посмотрел на меня и, улыбнувшись, спросил:
- Parlate italiano?
Я был жгучим брюнетом.
- Тебя все принимают за итальянца, - сказал Труффи, - да ты и похож.
Молодой человек, одетый в поддевку и русскую рубашку, показался мне инородцем - он походил на торговца-финна, который носит по улицам мышеловки, сита и жестяную посуду.
Молодой человек был озабочен и жаловался, что в Панаевском театре платят меньше, чем в Тифлисе.
- Пошлю-ка я их к черту и уеду в Тифлис. Что в Петербурге? Вот не могу второй месяц за комнату заплатить. А там тепло, шашлыки, майдан. Бани такие. И Усатов. У него всегда можно пятерку перехватить. Я ведь здесь никого не знаю.
Молодой человек был так худ, что, когда он ел, видно было, как проглоченный кусок проходит по длинной шее.
- Вот когда приедет Мамонтов, - сказал Труффи, - я поговорю с ним о тебе.
После обеда, уходя от Лейнера, я видел, как у подъезда Труффи дал молодому человеку три рубля. И тот быстро пошел по Невскому. Расставаясь с Труффи, я сказал ему:
- Постой, я сейчас зайду на Морскую, рядом, к Кюба, там наверное обедает Кривошеий, и узнаю у него, когда приедет Мамонтов. Да скажи, кто этот молодой человек?
- Это хороший голос, - ответил Труффи, - но не серьезный человек. Приходи в Панаевский театр, он там поет. Голос настоящий.
На другой день я зашел в Панаевский театр за кулисы, где увидел этого молодого человека, одетого Мефистофелем.
Костюм был ему не в пору. Движения резкие, угловатые и малоестественные. Он не знал куда деть руки, но тембр его голоса был необычной красоты. И какой-то грозной мощи.
Уходя, я взглянул на афишу у входа в театр и прочел: «Мефистофель - Шаляпин ».
Вскоре приехал Мамонтов. Утром он зашел ко мне. Смотрел эскизы.
- Костенька, - сказал он, - я теперь занят, а вы поезжайте к Кюба. Я туда приеду завтракать. Сейчас мне не до театра, важное заседание.
Проходя мимо конторы, я увидел сидящих за столами каких-то серьезных, хмурых людей. Сбоку на столах лежали большие бухгалтерские книги, счеты. Хмурые люди усердно что-то писали.
И я подумал:
- Как это все непохоже на то, что я делаю с Мамонтовым. На театр, оперу. Как это он все совмещает!
К завтраку у Кюба пришли Труффи, баритон Малинин, Чернов. В разговоре Труффи сказал: - Этот трудный человек Шаляпин подписал контракт в Мариинский театр. Раньше я искал его на квартире, но его там уже две недели нет. Я давно хотел, чтобы вы его послушали. Вот он слышал его, - сказал он, показывая на меня.
- Вы слышали? - спросил С.И.Мамонтов.
- Да, - ответил я, - голос особенный, необычайный. Я никогда не слыхал такого. А сам худой, длинный, похож не то на финна, не то на семинариста. А глаза светлые, сердитые. Хороша фигура для костюма. Но Костюм Мефистофеля на нем был ужасный.
Через три дня я услыхал из своей комнаты, что в дальнем покое, за конторой, кто-то запел.
- Шаляпин! - подумал я.
Я пошел туда. За роялем сидел Труффи, и Мамонтов смотрел на Шаляпина внимательно и пристально.
Я остановился у двери, против певца. У юноши как-то особенно был открыт рот, - я видел, как во рту у него дрожал язык и звук летел с силой и уверенностью, побеждая красотой тембра.
Вечером Мамонтов, перед отъездом в Москву, говорил мне:
- А Шаляпин - это настоящая сила. Какой голос! Репертуара, говорит, нет. Но поет!.. В консерватории не был, хорист, певчий. А кто знает, не сам ли он консерватория? Вы заметили, Костенька, какая свобода, когда поет? Вот, все поздно мне говорят. Контракт подписал с императорской оперой. Как его оттуда возьмешь? Да мне и неудобно. Одно, что ему, пожалуй, там петь не дадут. Ведь он, говорят, с норовом. Ссорится со всеми. Говорят, гуляка. Мы бы с вами поставили для него «Вражью силу» и «Юдифь» Серова, «Псковитянку» Римского-Корсакова, «Князя Игоря» Бородина. Хорош бы Галицкий был.
И Савва Иванович размечтался. Так размечтался, что на поезд опоздал.
- Надо послать за Труффи и Малининым.
Приехали Труффи и Малинин. Поехали все искать Шаляпина. Он жил на Охте, снимая комнату в деревянном двухэтажном доме, во втором этаже, у какого-то печатника. Когда мы постучали в дверь, отворил сам печатник. Рыжий, сердитый человек. Он осмотрел нас подозрительно и сказал:
- Дома нет.
- А где же он, не знаете ли вы? - спросил Мамонтов.
- Да его уж больше недели нет. Черт его знает, где он шляется. Второй месяц не платит. Дает рублевку. Тоже жилец! Приедет - орет. Тоже приятели у него. Пьяницы все, актеры. Не заплатит - к мировому подам и вышибу. Может, служба у вас какая ему есть? Так оставьте записку.
Продолжение »»»
 |
| შალიაპინი და კონსტანტინ კოროვინი კოროვინის პარიზულ სახელოსნოში,1930. |
შალიაპინმა მაშინ იარაღის მაღაზიის ვიტრინაზე დაინახა პისტოლეტები, დააპირა შესვლა და იარაღის არჩევისას თავის მოკვლა.
მაგრამ მოულოდნელად მას დაუძახა იტალიელმა მსახიობმა პონტიმ რომელთანაც ერთად შალიაპინს ადრე უთამაშია.
პონტიმ გაიგო შალიაპინის ტრაღედიის შესახებ, წაიყვანა ის სახლში, გაათბო, დააპურა და დააბინავა უკეთეს დროთა მოლოდინში და ეს უკეთესი დროც მალე დადგა.
შალიაპინმა ერთხელ ერთ-ერთ ზაფხულის რესტორანში შემთხვევით გაიცნო რკინიგზის სამმართველოს თანამშრომლები. მან მიიღო ვაკანტური ადგილი კანცელარიაში.
შალიაპინის ხმამ, როგორც კარგად დაღვინებულმა, ეხლა შეიძინა ძალა,საკვირველი ტემბრი. მას სულ უფრო უსმენდნენ ქალაქის ბაღებში. ამ პერიოდში შალიაპინმა გაიცნო ლამაზი ქორისტი მარია შულცი. მეგობრობა გადაიზარდა უფრო ინტიმურ ურთიერთობებში. მაგრამ მარიას შალიაპინზე მეტად ღვინო უყვარდა. შალიაპინი ებრძოდა ამ მანკიერებას, უშედეგოდ ცდილობდა ქალის გადარჩენას და ბოლოს მათი გზები გაიყარა.
ერთხელ შალიაპინმა ანტრეპრენიორისგან მიიღო მაცთური წინადადება,ყაზანის ოპერაში მოწყობა მეორე როლების შესასრულებლად. შალიაპინი მოემზადა ტფილისიდან წასასვლელად, მაგრამ წასვლის დღეს მოხდა ღირსშესანიშნავი მოვლენა.
თანამშრომლები უკვე დიდხანს ურჩევდნენ შალიაპინს რომ მას უნდა მიემართა ცნობილი პედაგოგისთვის, სიმღერის მასწავლებელი დქ იმპერატორის თეატრების ყოფილი მსახიობი უსატოვისთვის.
შალიაპინი იხსენებდა: «ტფილისიდან გამგზავრების დღეს მე გადავწყვიტე უსატოვთან წასვლა. მან დამპატიჟა დარბაზში, დაჯდა როიალთან და დამაძალა რამოდენიმე არპეჯიოს სიმღერა. ჩემი ხმა კარგად ჟღერდა. მე მეგონა რომ მქონდა ბარიტონი და შევთავაზე ვალენტინის არიის სიმღერა. ავმღერდი, მაგრამ როდესაც ავიღე მაღალი ნოტა მე დავიწყე ფერმატოს დაჭერა. პროფესორმა შეწყვიტა დაკვრა, გაწყვიტა ნოტა, დადგა სიჩუმე. მე ვერ მოვითმინე და ვიკითხე: « მაშ შეიძლება თუ არა რომ ვისწავლო სიმღერა?" უსატოვმა შემომხედა და მტკიცედ მითხრა: « უნდა ისწავლოთ!
დარჩით აქ, ისწავლეთ ჩემთან. მე თქვენ ფულს არ გამოგართმევთ".
შალიაპინმა უარი თქვა ყაზანში წასვლაზე და დაიწყო სიმღერის სწავლა.
«მაშინ მე დაძონძილი და ტურტლიანი ვიყავი, მქონდა ერთი პერანგი რომელსაც მე თვითონ ვრეცხავდი მტკვარში»-წერს ის თავის მოგონებებში.
მალე უსატოვმა შალიაპინს მისცა რაღაც ტანისამოსი. მოწაფეობის წლებში მისი მუდმივი პარტნიორი იყო სასწავლებლის პროფესორი ფრანც კრესნერის ქალიშვილი ნადეჟდა კესნერი. გაიბა მეგობრული ურთიერთობები და შალიაპინი ხშირი სტუმარი იყო პროფესორის სახლში სადაც ტარდებოდა რეპეტიციებიც.
ერთხელ აღდგომაზე 1892 წელს შალიაპინი მივიდა პროფესორის სახლში ხსნილზე. იყო ადრეული გაზაფხული, სახლის ფანჯრები გაღებული იყო. წმინდა ალექსანდრე ნეველის ეკლესიიდან ისმოდა სააღდგომო გალობა. ეკლესიის ეზო და მიმდებარე ქუჩები სავსე იყო ხალხით და უცებ შალიაპინმა ვერ მოითმინა, ამუშავდა ყოფილი მგალობლის რეფლექსი: ფანჯარასთან მდგომმა მან მიუმღერა დიაკვანს და ისეთი გუგუნით რომ აჟღრიალდა ჯანდელიაბრების ბროლის საკიდები. ფანჯრის იქით ხალხი აღელდა, ახალი ხმების წყაროს მოსანახად ადამიანებმა დაიწყეს თვალების აქეთ-იქით ცეცება.
1893 წლის სექტემბერში შალიაპინს უკვე უსმენდნენ ტფილისის თეატრში გამოსასვლელად. დაიდო კონტრაქტი. შალიაპინი ისევ სწავლობდა უსატოვთან და ამზადებდა საოპერო არიებს. სახაზინო თეატრში შესვლისთვის მას უკვე მზად ჰქონდა «რუსალკა», «ფქუსტი», «აიდა». ამ პერიოდში გამოვიდა პირველად შალიაპინი ტფილისის საოპერო თეატრის სცენაზე ოპერებში «აიდა» და ფაუსტი».
ცნობილმა იტალიელმა დირიჟორმა ტრუფიმ ქებით მოიხსენია შალიაპინი რომელიც მალე მას შემდეგ ასრულებდა მისი ხმისთვის დანიშნულ მთელ რეპერტუარს: «რუსალკა», «სოფლის ღირსება», «ცხოვრება მეფისთვის», «რიგოლეტო’, «ევგენი ონეგინი», «ბალ-მასკარადი».
იმდროინდელი პრესა ბევრს წერს იმაზე თუ რა აღფრთოვანებით იღებდა საზოგადოება შალიაპინს,მის ხმას და თამაშს. შალიაპინი წერდა თავის მოგონებებში: «როგორღაც გამოვიდა ისე რომ მხრებზე დამაწვა ბანის მთელი რეპერტუარი და მე ჩემთვის მოულოდნელად ოპერაში დავიკავე წამყვანი ადგილი».
ამ სეზონში შალიაპინი ტფილისის თეატრის სცენაზე გამოვიდა 71 სპექტაკლში.
შალიაპინის ბენეფისი სახაზინო თეატრში შედგა 1894 წლის თებერვალში.
გაზეთი «კავკაზ» წერდა: « შალიაპინი უეჭველად ყველაზე ნიჭიერია ტფილისში ნასწავლ მომღერალთა შორის; სულ 5 თვეა ის სცენაზე როგორც პირველი როლების შემსრულებელი და მან უკვე დაიმსახურა საზოგადოების სიმპატია და სიყვარული. ეს სიმპატიები ბენეფისში გამოიხატა მრავალი ძვირფასი საჩუქრითა და ძღვენით»...
თავის მოგონებებში ამ პერიოდის შესახებ შალიანმა მოყვა ერთი შემთხვევა:
«ოპერის ხშირი სტუმარი იყო ტფილისის კომენდანტი გენერალი ერნსტი. ერთხელ ის მოვიდა ჩემთან კულისებში,შემაქო და მითხრა რომ ჩემი კოსტუმი არაა სრული. და მართლაც, ბენეფისზე ის მოვიდა ბევრად ადრე წარმოდგენის დაწყებამდე, გულზე გამიკეთა ვარსკვლავი და ჯვარი და უხერხულად მითხრა: « მისმინეთ შალიაპინ! თქვენ მაინც დამიბრუნეთ მერე ჩემი ორდენები». ბენეფისს ჰქონდა უზარმაზარი წარმატება. მოვიდა ბევრი ხალხი. მე მაჩუქეს ოქროს საათი,ვერცხლის თასი. უსატოვმა მომიძღვნა დაფნის გვირგვინი ბაფთით:შალიაპინს. მე ძალიან ვამაყობდი ამით...»
ამით დამთავრდა ტფილისის პერიოდი და შალიაპინი უსატოვის კურთხევით და სარეკომენდაციო წერილებით გაემგზავრა მოსკოვში.
შალიაპინი მეორედ და ბოლოს ტფილისში ჩამოვიდა 1915 წლის მაისში. ტფილისის მუსიკალურმა სასწავლებელმა მიიწვია შალიაპინი ვოკალური კლასების სანახავად. შალიაპინმა ყურადღებით უსმინა დირექციის მიერ მის პატივსაცემად მოწყობილ კონცერტს, მაღალი შეფასება მისცა მასწავლებელთა მოღვაწეობას და სტუდენტთა გამოსვლებს.
შალიაპინმა გამოთქვა რწმენა რომ ტფილისის მუსიკალურ სასწავლებელს ექნება ბრწყინვალე მომავალი. შალიაპინის შექებამ გამოიწვია დიდი აღფრთოვანება. მაშინ მზადდებოდა ნიადაგი სასწავლებლის კონსერვატორიად გადასაქცევად.
ტფილისის საზოგადოებამ ღირსეულად აღნიშნა შალიაპინის ჩასვლა ტფილისში.
მისი ნიჭის თაყვანისმცემლებმა დიდი სურა გაშალეს ვერის ბაღში. ბევრჯერ დაილია ძვირფასი სტუმრის სადღეგრძელო.
საპასუხოდ შალიაპინმა წარმოთქვა მღელვარე სიტყვა, რომელიც დაასრულა პათეტიური სიტყვებით:
«მე დავიბადე ორჯერ: სიცოცხლისთვის ყაზანში და მუსიკისთვის ტფილისში».
2. რუსული იმპრესიონიზმის ყველაზე თვალსაჩინო წარმომადგენელი კონსტანტინ კოროვინი (1861-1939), « მოგონებები თევდორე შალიაპინზე»( ნაწყვეტი).
პირველი შეხვედრა შალიაპინთან:
«მახსოვს რომ ზამთარში პეტერბურგში ვცხოვრობდი ს.ი. მამონტოვის ქარხნებისა და რკინიგზების გამგეობასთან ბინაზე. ჩემს ოთახში ვხატავდი ესკიზებს მამონტოვის კერძო რუსული ოპერისთვის, კროტკოვის ოპერა « ალისფერი ყვავილისთვის».
საღამოსთვის მივდიოდი ნევსკიზე ლეინერის რესტორანში რათა მესადილა ჩემს ამხანაგთან,ოპერის დირიჟორ ტრუფისთან ერთად. ერთხელ მე ტრუფი ვნახე ძალიან მაღალი, ქერათმიანი, ღია წამწამებიანი და რუხი თვალებიანი ახალგაზრდა კაცის საზოგადოებაში.
 |
| შალიაპინი რახმანინოვის აგარაკზე კლერფონტენში. |
- Parlate italiano? მე მაგარი შავგვრემანი ვიყავი. «შენ ყველას იტალიელი ჰგონიხარ», მითხრა ტრუფიმ, ჰგავხარ კიდეც.
რუსულ ხალათ-სამოსში გამოწყობილი ახალგაზრდა კაცი უცხოელად, ინოროდცად მომეჩვენა. ის გავდა ფინელ ვაჭარს რომელსაც ქუჩა-ქუჩა დააქვს სათაგურები, საცერები და თუნუქის ჭურჭელი.
ახალგაზრდა კაცი ძალიან ჩიოდა და ამბობდა რომ პანაევის თეატრში უფრო ნაკლებს უხდიან ვიდრე ტფილისში.
«ჯანდაბას იქით გზა ჰქონიათ და მე წავალ ტფილისში. რა არის პეტერბურგში? აი მეორე თვეა ვერ გადამიხდია ოთახის ფული.
იქ კი თბილა, მწვადებია, მაიდანი, ისეთი აბანოები. და უსატოვი. მისგან ყოველთვის შეიძლება ხუთიანის მიღება. აქ მე არავის ვიცნობ.
ახალგაზრდა კაცი ისეთი გამხდარი იყო რომ ჩანდა თუ როგორ ჩადის გადაყლაპული ლუკმა ყელში...»
Очерки
Просмотр работы:
Пред.
Перейти к предыдущей работе
Тифлис-музыкальная родина Шаляпина
След.
Перейти к следующей работе
апреля ’2010 16:36
Просмотров: 3377
Шаляпин – не баловень судьбы. Он прошел через голодное, трудное детство в Казани. Случилось так, что в годы своих скитаний он попал в Тифлис. Четыре дня без денег, пристанища бродил по городу. Кругом разливались ароматы жарящихся на улицах шашлыков, одуряюще пахло свежевыпеченным грузинским хлебом, горы фруктов высились на прилавках. А он умирал от голода, скрючившись очередной ночью под лестницей очередного подъезда. И тогда Федор решился: увидев на витрине оружейного магазина пистолеты, он собирался войти, и,выбирая оружие, нажать на курок и покончить с собой.Но тут его окликнул знакомый голос итальянца – актера Понти, с которым Шаляпин играл на раньше на одних театральных подмостках. Узнав о трагедии Федора и его решении, Понти повел его домой, отогрел, накормил, приютил – до лучших времен. И времена эти скоро настали.
Давно уже сослуживцы советовали ему обратиться к известному педагогу, преподавателю пения, бывшему артисту Императорских театров Усатову.
Шаляпин вспоминал: «В день отъезда из Тифлиса я решил пойти к Усатову
Он пригласил меня в зал, сел за рояль и заставил спеть несколько арпеджио. Голос мой звучал хорошо.Воображая, что у меня баритон, я предложил спеть арию Валентина. Запел,нокогда, взяв высокую ноту, я стал держать фермато, профессор, перестав играть. Я оборвал ноту. Наступило молчание. Наконец, не стерпев, я спросил: «Что же? Можно мне учиться петь?» Усатов взглянул на меня, твердо ответил: «Должно! Оставайтесь здесь, учитесь у меня. Денег я с вас не возьму».
При создавшихся обстоятельствах Шаляпин отказывается от поездки в Казань и приступил к урокам пения.«Был я тогда обтрепан и грязноват, имел одну рубаху, которую стирал сам в Куре, – пишет он в своих воспоминаниях». Вскоре Усатов снабдил его кое-какой одеждой.В годы учебы его постоянной партнершей была Надежда Кесснер(дочь профессора училища Франца Кнессера).Это породило дружеские отношения между ними, и Федор стал частым гостем в профессорском особняке. Там проводились и репетиции.
Однажды на Пасху в 1892 году Федор Шаляпин пришел в профессорский дом разговляться. Весна была ранней, окна особняка были раскрыты. Из церкви Святого Александра Невского неслось пасхальное песнопение. Двор церкви и прилегающие к ней улицы были запружены народом. И вдруг Федор не выдержал, сработал рефлекс бывшего церковного хориста: стоя у окна, он стал подпевать дьякону, да так голосисто, что зазвенели хрустальные подвески на канделябрах. В публике за окном произошло замешательство. Все стали разворачиваться в разные стороны в поиске источника новых звуков.
В сентябре 1893 года Шаляпин уже прослушивался для выступлений в Тифлисском казенном театре,был заключен контракт.Шаляпин продолжал брать уроки у Усатова и с ним же готовил оперные партии. К моменту поступления в Казенный театр у него уже готовы «Русалка», «Фауст»,«Аида».В этот пероид состоялось первое выступление Шаляпина на сцене Тифлисского оперного театра в операх «Аида» Верди,«Фауст» Гуно.
Вскоре после того как однажды известный итальянский дирижер Труффи похвально отозвался о Шаляпине,он уже пел весь репертуар, предназначенный для его голоса: «Русалка», «Сельская честь», «Демон», «Жизнь за царя», «Риголетто», «Евгений Онегин», «Гугеноты», «Бал-маскарад».
Есть масса свидетельств в прессе того времени, в «Кавказском листке», в газете «Кавказ» и других, о том, с каким восхищением публика принимала Шаляпина, его голос и игру. Шаляпин писал в своих воспоминаниях: «Вышло как-то так, что весь репертуар (басовый) лег на мои плечи, и я неожиданно для себя занял в опере первенствующее положение».
В этот сезон Шаляпин выступил на сцене тифлисского театра в 71 спектакле. Бенефис Шаляпина в Тифлисском казенном театре состоялся в феврале 1894 года.
Газета «Кавказ» писала: «Из всех певцов, учившихся в Тифлисе, Шаляпин безусловно самый талантливый; всего пять месяцев, как он на сцене в качестве исполнителя первых ролей, но уже приобрел симпатии и любовь публики. Эти симпатии выразились в бенефисе, многими ценными подарками и подношениями»
В «Тифлисском листке» писали: «Шаляпин доказал свою музыкальность, мощь голоса, умение владеть им. Игра его, как всегда, была безукоризненной. Многие выдающиеся арии, по требованию публики, были им повторены».
В своих воспоминаниях об этом периоде Шаляпин рассказал один курьезный случай:
«Комендант Тифлиса генерал Эрнст был частым гостем оперы. однажды он пришел ко мне за кулисы, похвалил меня и сказал, что мой костюм не полный И действительно, на бенефис он явился в театр задолго до начала спектакля, нацепил мне на грудь звезду и крест и сконфуженно сказал: «Послушайте, Шаляпин! Вы все же потом возвратите мои ордена».Бенефис имел огромный успех. Собралось множество публики. Мне подарили золотые часы, серебряный кубок. Усатов преподнес мне лавровый венок с лентой: ШАЛЯПИНУ. Я очень гордился этим…»
На этом заканчился тифлисский период Шаляпина, и он, с благословения Усатова, с его рекомендательными письмами, уезхал в Москву.
торой и последний приезд Шаляпина в Тифлис датирован маем 1915 года. Тифлисское музыкальное училище пригласило Ф. Шаляпина посетить вокальные классы музыкального училища. Гениальный артист с большим вниманием прослушал концерт, устроенный дирекцией в его честь, и дал высокую оценку деятельности преподавателей и выступлениямы студентов.
Он выразил уверенность в блестящем будущем Тифлисского музыкального училища. Похвала Шаляпина вызвала большой подъем. В то время как раз готовилась почва для реорганизации училища в консерваторию.
Тифлисское общество достойно отметило приезд Шаляпина в Тифлис. Поклонники его таланта устроили большой пир в Верийском саду. Было произнесено много тостов в честь дорогого гостя. Шаляпин в ответ произнес взволнованную речь, которую закончил патетическими словами: «Я рожден дважды: для жизни – в Казани, для музыки – в Тифлисе».
Константин Коровин. "Воспоминания о Федоре Шаляпине". Первое знакомство
"В моих воспоминаниях о Ф.И.Шаляпине я лишь вскользь касаюсь его художественного творчества. Я хотел только рассказать о моих встречах с Ф.И.Шаляпиным в течение многих лет - воссоздать его живой образ таким, каким он являлся мне..."
Первое знакомство с Шаляпиным
Помню, зимой, в Петербурге, жил я на квартире при правлении заводов и железных дорог С.И.Мамонтова. И в своей комнате делал эскизы к постановке Частной русской оперы Саввы Мамонтова, опере «Аленький цветочек» Кроткова. К вечеру я приходил в ресторан Лейнера на Невском обедать с приятелем своим, дирижером оперы Труффи. Однажды я увидел Труффи в обществе молодого человека очень высокого роста, блондина со светлыми ресницами и серыми глазами.
Я подсел к ним за стол.
Молодой человек посмотрел на меня и, улыбнувшись, спросил:
- Parlate italiano?
Я был жгучим брюнетом.
- Тебя все принимают за итальянца, - сказал Труффи, - да ты и похож.
Молодой человек, одетый в поддевку и русскую рубашку, показался мне инородцем - он походил на торговца-финна, который носит по улицам мышеловки, сита и жестяную посуду.
Молодой человек был озабочен и жаловался, что в Панаевском театре платят меньше, чем в Тифлисе.
- Пошлю-ка я их к черту и уеду в Тифлис. Что в Петербурге? Вот не могу второй месяц за комнату заплатить. А там тепло, шашлыки, майдан. Бани такие. И Усатов. У него всегда можно пятерку перехватить. Я ведь здесь никого не знаю.
Молодой человек был так худ, что, когда он ел, видно было, как проглоченный кусок проходит по длинной шее.
- Вот когда приедет Мамонтов, - сказал Труффи, - я поговорю с ним о тебе.
После обеда, уходя от Лейнера, я видел, как у подъезда Труффи дал молодому человеку три рубля. И тот быстро пошел по Невскому. Расставаясь с Труффи, я сказал ему:
- Постой, я сейчас зайду на Морскую, рядом, к Кюба, там наверное обедает Кривошеий, и узнаю у него, когда приедет Мамонтов. Да скажи, кто этот молодой человек?
- Это хороший голос, - ответил Труффи, - но не серьезный человек. Приходи в Панаевский театр, он там поет. Голос настоящий.
На другой день я зашел в Панаевский театр за кулисы, где увидел этого молодого человека, одетого Мефистофелем.
Костюм был ему не в пору. Движения резкие, угловатые и малоестественные. Он не знал куда деть руки, но тембр его голоса был необычной красоты. И какой-то грозной мощи.
Уходя, я взглянул на афишу у входа в театр и прочел: «Мефистофель - Шаляпин ».
Вскоре приехал Мамонтов. Утром он зашел ко мне. Смотрел эскизы.
- Костенька, - сказал он, - я теперь занят, а вы поезжайте к Кюба. Я туда приеду завтракать. Сейчас мне не до театра, важное заседание.
Проходя мимо конторы, я увидел сидящих за столами каких-то серьезных, хмурых людей. Сбоку на столах лежали большие бухгалтерские книги, счеты. Хмурые люди усердно что-то писали.
И я подумал:
- Как это все непохоже на то, что я делаю с Мамонтовым. На театр, оперу. Как это он все совмещает!
К завтраку у Кюба пришли Труффи, баритон Малинин, Чернов. В разговоре Труффи сказал: - Этот трудный человек Шаляпин подписал контракт в Мариинский театр. Раньше я искал его на квартире, но его там уже две недели нет. Я давно хотел, чтобы вы его послушали. Вот он слышал его, - сказал он, показывая на меня.
- Вы слышали? - спросил С.И.Мамонтов.
- Да, - ответил я, - голос особенный, необычайный. Я никогда не слыхал такого. А сам худой, длинный, похож не то на финна, не то на семинариста. А глаза светлые, сердитые. Хороша фигура для костюма. Но Костюм Мефистофеля на нем был ужасный.
Через три дня я услыхал из своей комнаты, что в дальнем покое, за конторой, кто-то запел.
- Шаляпин! - подумал я.
Я пошел туда. За роялем сидел Труффи, и Мамонтов смотрел на Шаляпина внимательно и пристально.
Я остановился у двери, против певца. У юноши как-то особенно был открыт рот, - я видел, как во рту у него дрожал язык и звук летел с силой и уверенностью, побеждая красотой тембра.
Вечером Мамонтов, перед отъездом в Москву, говорил мне:
- А Шаляпин - это настоящая сила. Какой голос! Репертуара, говорит, нет. Но поет!.. В консерватории не был, хорист, певчий. А кто знает, не сам ли он консерватория? Вы заметили, Костенька, какая свобода, когда поет? Вот, все поздно мне говорят. Контракт подписал с императорской оперой. Как его оттуда возьмешь? Да мне и неудобно. Одно, что ему, пожалуй, там петь не дадут. Ведь он, говорят, с норовом. Ссорится со всеми. Говорят, гуляка. Мы бы с вами поставили для него «Вражью силу» и «Юдифь» Серова, «Псковитянку» Римского-Корсакова, «Князя Игоря» Бородина. Хорош бы Галицкий был.
И Савва Иванович размечтался. Так размечтался, что на поезд опоздал.
- Надо послать за Труффи и Малининым.
Приехали Труффи и Малинин. Поехали все искать Шаляпина. Он жил на Охте, снимая комнату в деревянном двухэтажном доме, во втором этаже, у какого-то печатника. Когда мы постучали в дверь, отворил сам печатник. Рыжий, сердитый человек. Он осмотрел нас подозрительно и сказал:
- Дома нет.
- А где же он, не знаете ли вы? - спросил Мамонтов.
- Да его уж больше недели нет. Черт его знает, где он шляется. Второй месяц не платит. Дает рублевку. Тоже жилец! Приедет - орет. Тоже приятели у него. Пьяницы все, актеры. Не заплатит - к мировому подам и вышибу. Может, служба у вас какая ему есть? Так оставьте записку.
Продолжение »»»
No comments:
Post a Comment