//დიდმა ევროპელმა ჟან ჟორესმა ევროპელებს გააგებინა რომ
საჭიროა მხეცი ოსმალების ხელში ჩავარდნილ სომეხთა დაცვა და მადლობა მას
ამისთვის.
სამწუხაროა რომ
დღევანდელ ევროპელებს არ ესმით და ვერავინ აგებინებს რომ საჭიროა მხეცი
საბჭოთა დემოკრატიის ხელში ჩავარდნილი და მის მიერ მომსპარი
ქართველების, განსაკუთრებით აფხაზეთის და შიდა ქართლის მთიანი ნაწილის
მშვიდობიანი ქართველობის ადამიანური უფლებების, ღირსების და სიცოცხლის
დაცვა. ვერავინ აგებინებს ევროპელებს რომ ქართველები არც სომხებზე და არც
არავიზე უარესები არ არიან. გ.მ.//
ფრანგული ენის მოშტერო მცოდნეებისთვისაც იაფ ფასად გამოცემული ჟან ჟორესის წიგნაკი "სომხების გადარჩენა აუცილებელია" // პარიზი, 2007//. სიუჟეტი-სომეხთა მასობრივი გაწყვეტა.
კომენტარი:
1896 წლის სამ დეკემბერს ტარნის ერთმა ახალგაზრდა დეპუტატმა მიმართა ფრანგი ერის წარმომადგენლებს. სომხებს ჟლეტენ აღმოსავლეთ ანატოლიაში. ზოგს მოუნდებოდა ამ სასაკლაოს მიჩუმათება. ტრიბუნაზე მდგომი ჟან ჟორესი ამხელს და გმობს საგარეო საქმეთა მინისტრის პოლიტიკის დაინტერესებულ სილაჩრეს "წითელი სულთანის" მიმართ.
ეკონომიკური მიზეზების გამო დადამბლავებული საფრანგეთის გაჩუმება ხელს შეუწყობს ოსმალეთის იმპერიის მიერ მის უმცირესობათა ჩაგვრას.
მშვიდობის, სამართალის, და მართლმსაჯულების სახელით ჟორესი შეახსენებს მსმენელებს რომ დემოკრატიული მორალი მოითხოვს ტირანიასთან ბრძოლას სადაც არ უნდა იყოს ეს ტირანია.
ჟორესმა კარგად დაინახა რომ მე-19 საუკუნის ბოლოს უკვე ისახებოდა ხალხის მოსპობის პროცესი და რომ სახელმწიფოებს და საზოგადოებრივ აზრს ყველაფერი უნდა გაეკეთებინათ რათა შეეშალათ ხელი ამისთვის.
ჟორესის ეს სიტყვა დარჩება მესამე რესპუბლიკის ერთ-ერთ ყველაზე გამორჩეულ სიტყვად.
მეორე კომენტარი:
ჟან ჟორესის სამი სიტყვა დეპუტატთა პალატის ტრიბუნაზე 1896-1897 წლებში ეხება ოსმალეთის იმპერიის სულთანი აბდულ ჰამიდის //"წითელი სულთანი"// ბრძანებით 1894-1896 წლებში მოწყობილ სომეხთა სასაკლაოებს. ამ სასაკლაოებმა შეიწირეს ორას ათასზე მეტი ადამიანი.
1896 წლის 3 ნოემბრის პირველ სიტყვაში ჟორესი ლაპარაკობს როგორც სულთანის ისე ევროპულ სახელმწიფოთა, მათ შორის რუსეთის, პასუხისმგებლობაზე და ბრალს სდებს საფრანგეთის რესპუბლიკის მთავრობას ოხმალეთის იმპერიის მიმართ მისი პოლიტიკის გამო.
ჟან ჟორესი მაშინ ფაქტიურად იწყებს საფრანგეთში არმენოფილურ მოძრაობას. 1897 წლის 22 თებერვლის გამოსვლაში ის გმობს საგარეო საქმეთა სამინისტროს დუმილს და უმოქმედობას რაც ახალისებს ძალადობას და ჟორესი აჩვენებს რომ დემოკრატია გულისხმობს ტირანიასთან ბრძოლას მის საზღვრებს გარეთაც. 1897 წლის 15 მარტის მესამე სიტყვაში ჟორესი აჯანყდა სომეხთა ისევ გამჟლეტი სულთანის დაუსჯელობის წინააღმდეგ, კრეტას მოსახლეობათა დასათრგუნად მასთან თანამშრომლობის წინააღმდეგ, ოსმალთა ბონების მფლობელთა ფინანსიური ძლიერების წინააღმდეგ ვინაიდან ეს მფლობელები პოლიტიკას აიგივებენ მათ პირად ინტერესთან....
მიუხედავად ამისა უნდა შევნიშნოთ რომ ვ.დიუკლერის ბოლოსიტყვის
თანახმად გენოციდს ბიძგი მისცა თურქთა დამარცხებამ სარიყამიშთან 1915 წლის
იანვარში რასაც მოჰყვა სომხური ღალატის "კოლექტიური გასამართლება".
ავტორი არ ამბობს რომ ღალატის ბრალდება ტყუილი იყო და გენოციდის სურვილი არსებობდა სარიყამიშამდე. ამავე დროს ის ახსენებს გენოციდის დროს გაჟლეტილ 1,2 მილიონ სომეხს, მაშინ როდესაც გაჟლიტეს 1,5 მილიონი სომეხი.
Jules Mardirossian, France-Arménie, numéro 293, du 1 au 15 avril 2007
გავიხსენოთ ისიც თუ ვინ იყო სომეხთა დამცველი და ქომაგი ჟან ჟორესი
// 1859-1914//:
დაიბადა 1859 წლის 3 სექტემბერს კასტრში //ტარნი, საფრანგეთი//, გარდაიცვალა 1914 წლის 31 ივლისს პარიზში. პოლიტიკოსი.
მიწათმოქმედი გლეხის ოჯახში დაბადებული ჟან ჟორესი განსაკუთრებით გამოირჩა როგორც საფრანგეთის პარლამენტის სოციალისტთა ჯგუფის ლიდერი.
კარმოში მორიგი გაფიცვის შემდეგ ის დაეხმარა სამსახურიდან დათხოვნილ მუშებს 1896 წელს სახელგანთქმული მუშათა შუშის ქარხნის დაარსებაში. ის ემხრობოდა დრეიფუსს და იცავდა ზოლას....
1905 წლიდან ჟან ჟორესი იქცა ფრანგული სოციალიზმის ჭეშმარიტ ლიდერად. აქტიურმა პაციფისტმა ჟან ჟორესმა ძალიან გააღიზიანა ნაციონალისტები.
1914 წლის 31 ივლისს ჟან ჟორესი მოკლა ელზას-ლორენის ახალგაზრდა მეგობართა ლიგის წევრმა რაულ ვილანმა.
//დიდმა ევროპელმა ჟან ჟორესმა ევროპელებს გააგებინა რომ საჭიროა მხეცი ოსმალების ხელში ჩავარდნილ სომეხთა დაცვა და მადლობა მას ამისთვის.
სამწუხაროა რომ დღევანდელ ევროპელებს არ ესმით და ვერავინ აგებინებს რომ საჭიროა მხეცი საბჭოთა დემოკრატიის ხელში ჩავარდნილი და მის მიერ მომსპარი ქართველების, განსაკუთრებით აფხაზეთის და შიდა ქართლის მთიანი ნაწილის მშვიდობიანი ქართველობის ადამიანური უფლებების,ღირსების და სიცოცხლის დაცვა. ვერავინ აგებინებს ევროპელებს რომ ქართველები არც სომხებზე და არც არავიზე უარესები არ არიან.გ.მ.//.
ommentaire :
Jean JAURES
სამწუხაროა რომ
დღევანდელ ევროპელებს არ ესმით და ვერავინ აგებინებს რომ საჭიროა მხეცი
საბჭოთა დემოკრატიის ხელში ჩავარდნილი და მის მიერ მომსპარი
ქართველების, განსაკუთრებით აფხაზეთის და შიდა ქართლის მთიანი ნაწილის
მშვიდობიანი ქართველობის ადამიანური უფლებების, ღირსების და სიცოცხლის
დაცვა. ვერავინ აგებინებს ევროპელებს რომ ქართველები არც სომხებზე და არც
არავიზე უარესები არ არიან. გ.მ.//ფრანგული ენის მოშტერო მცოდნეებისთვისაც იაფ ფასად გამოცემული ჟან ჟორესის წიგნაკი "სომხების გადარჩენა აუცილებელია" // პარიზი, 2007//. სიუჟეტი-სომეხთა მასობრივი გაწყვეტა.
კომენტარი:
1896 წლის სამ დეკემბერს ტარნის ერთმა ახალგაზრდა დეპუტატმა მიმართა ფრანგი ერის წარმომადგენლებს. სომხებს ჟლეტენ აღმოსავლეთ ანატოლიაში. ზოგს მოუნდებოდა ამ სასაკლაოს მიჩუმათება. ტრიბუნაზე მდგომი ჟან ჟორესი ამხელს და გმობს საგარეო საქმეთა მინისტრის პოლიტიკის დაინტერესებულ სილაჩრეს "წითელი სულთანის" მიმართ.
ეკონომიკური მიზეზების გამო დადამბლავებული საფრანგეთის გაჩუმება ხელს შეუწყობს ოსმალეთის იმპერიის მიერ მის უმცირესობათა ჩაგვრას.
მშვიდობის, სამართალის, და მართლმსაჯულების სახელით ჟორესი შეახსენებს მსმენელებს რომ დემოკრატიული მორალი მოითხოვს ტირანიასთან ბრძოლას სადაც არ უნდა იყოს ეს ტირანია.
ჟორესმა კარგად დაინახა რომ მე-19 საუკუნის ბოლოს უკვე ისახებოდა ხალხის მოსპობის პროცესი და რომ სახელმწიფოებს და საზოგადოებრივ აზრს ყველაფერი უნდა გაეკეთებინათ რათა შეეშალათ ხელი ამისთვის.
ჟორესის ეს სიტყვა დარჩება მესამე რესპუბლიკის ერთ-ერთ ყველაზე გამორჩეულ სიტყვად.
მეორე კომენტარი:
ჟან ჟორესის სამი სიტყვა დეპუტატთა პალატის ტრიბუნაზე 1896-1897 წლებში ეხება ოსმალეთის იმპერიის სულთანი აბდულ ჰამიდის //"წითელი სულთანი"// ბრძანებით 1894-1896 წლებში მოწყობილ სომეხთა სასაკლაოებს. ამ სასაკლაოებმა შეიწირეს ორას ათასზე მეტი ადამიანი.
1896 წლის 3 ნოემბრის პირველ სიტყვაში ჟორესი ლაპარაკობს როგორც სულთანის ისე ევროპულ სახელმწიფოთა, მათ შორის რუსეთის, პასუხისმგებლობაზე და ბრალს სდებს საფრანგეთის რესპუბლიკის მთავრობას ოხმალეთის იმპერიის მიმართ მისი პოლიტიკის გამო.
ჟან ჟორესი მაშინ ფაქტიურად იწყებს საფრანგეთში არმენოფილურ მოძრაობას. 1897 წლის 22 თებერვლის გამოსვლაში ის გმობს საგარეო საქმეთა სამინისტროს დუმილს და უმოქმედობას რაც ახალისებს ძალადობას და ჟორესი აჩვენებს რომ დემოკრატია გულისხმობს ტირანიასთან ბრძოლას მის საზღვრებს გარეთაც. 1897 წლის 15 მარტის მესამე სიტყვაში ჟორესი აჯანყდა სომეხთა ისევ გამჟლეტი სულთანის დაუსჯელობის წინააღმდეგ, კრეტას მოსახლეობათა დასათრგუნად მასთან თანამშრომლობის წინააღმდეგ, ოსმალთა ბონების მფლობელთა ფინანსიური ძლიერების წინააღმდეგ ვინაიდან ეს მფლობელები პოლიტიკას აიგივებენ მათ პირად ინტერესთან....
 |
ავტორი არ ამბობს რომ ღალატის ბრალდება ტყუილი იყო და გენოციდის სურვილი არსებობდა სარიყამიშამდე. ამავე დროს ის ახსენებს გენოციდის დროს გაჟლეტილ 1,2 მილიონ სომეხს, მაშინ როდესაც გაჟლიტეს 1,5 მილიონი სომეხი.
Jules Mardirossian, France-Arménie, numéro 293, du 1 au 15 avril 2007
გავიხსენოთ ისიც თუ ვინ იყო სომეხთა დამცველი და ქომაგი ჟან ჟორესი
// 1859-1914//:
დაიბადა 1859 წლის 3 სექტემბერს კასტრში //ტარნი, საფრანგეთი//, გარდაიცვალა 1914 წლის 31 ივლისს პარიზში. პოლიტიკოსი.
მიწათმოქმედი გლეხის ოჯახში დაბადებული ჟან ჟორესი განსაკუთრებით გამოირჩა როგორც საფრანგეთის პარლამენტის სოციალისტთა ჯგუფის ლიდერი.
კარმოში მორიგი გაფიცვის შემდეგ ის დაეხმარა სამსახურიდან დათხოვნილ მუშებს 1896 წელს სახელგანთქმული მუშათა შუშის ქარხნის დაარსებაში. ის ემხრობოდა დრეიფუსს და იცავდა ზოლას....
1905 წლიდან ჟან ჟორესი იქცა ფრანგული სოციალიზმის ჭეშმარიტ ლიდერად. აქტიურმა პაციფისტმა ჟან ჟორესმა ძალიან გააღიზიანა ნაციონალისტები.
1914 წლის 31 ივლისს ჟან ჟორესი მოკლა ელზას-ლორენის ახალგაზრდა მეგობართა ლიგის წევრმა რაულ ვილანმა.
//დიდმა ევროპელმა ჟან ჟორესმა ევროპელებს გააგებინა რომ საჭიროა მხეცი ოსმალების ხელში ჩავარდნილ სომეხთა დაცვა და მადლობა მას ამისთვის.
სამწუხაროა რომ დღევანდელ ევროპელებს არ ესმით და ვერავინ აგებინებს რომ საჭიროა მხეცი საბჭოთა დემოკრატიის ხელში ჩავარდნილი და მის მიერ მომსპარი ქართველების, განსაკუთრებით აფხაზეთის და შიდა ქართლის მთიანი ნაწილის მშვიდობიანი ქართველობის ადამიანური უფლებების,ღირსების და სიცოცხლის დაცვა. ვერავინ აგებინებს ევროპელებს რომ ქართველები არც სომხებზე და არც არავიზე უარესები არ არიან.გ.მ.//.
----------------------------------------
| faut sauver les Arméniens | ||||||||||||||||||||||||||
|
ommentaire :
Le 3 décembre
1896, un jeune député du Tarn s'adresse aux représentants de la nation
française. On massacre des arméniens dans l'Est anatolien. Certains
voudraient passer sous silences ces massacres. A la tribune, Jean Jaurès
dénonce la lâcheté intéressée de la politique du ministre des Affaires
étrangères depuis plus de deux ans à l'égard du " sultan rouge ". Si la
France restait sans voix, paralysée pour des raisons économiques, elle
encouragerait l'Empire ottoman à maltraiter ses minorités. Au nom de la
paix, de la justice et du droit, il rappelle que la morale démocratique
impose le combat de la tyrannie où qu'elle soit.
Jaurès avait bien vu que des processus d'extermination se dessinaient déjà, à la fin du XIXe siècle, et que les puissances et les opinions publiques devaient exercer toute leur influence pour les enrayer.
Son discours restera l'un des plus marquants de la Troisième république.
Autre commentaire
Trois interpellations/discours de Jean Jaurès à la tribune de la Chambre des députés entre 1896 et 1897 concernant les massacres des Arméniens de 1894-1896 ordonnés par le sultan de l'Empire ottoman, Abdul Hamid, dit le "sultan rouge", et qui ont fait plus de 200 000 victimes. Dans le premier discours du 3 novembre 1896. il stigmatise la responsabilité du sultan mais aussi celle des puissances européennes, dont la Russie, et met en accusation le gouvernement de la République française pour sa politique à l'égard de l'Empire ottoman. Jean Jaurès initie alors de fait, le mouvement arménophile en France. Dans son intervention du 22 février 1897. il critique l'attentisme du ministère des Affaires étrangères qui stimule les violences et démontre que la démocratie implique de combattre la tyrannie même hors de ses frontières. Dans sa 3e interpellation du 15 mars 1897, il s'élève contre l'impunité accordée au sultan qui fait massacrer à nouveau les Arméniens, contre le choix de collaborer avec lui pour réprimer les populations de la Crète et contre la puissance financière des porteurs de bons ottomans qui confondent la politique avec leur intérêt personnel. Il faut néanmoins noter dans la post-face de V. Duclert que c'est la défaite turque de Sarikamish face à la Russie en janvier 1915 qui engendra un " vaste procès collectif " de trahison arménienne déclenchant le Génocide. L'auteur ne dit pas que cette accusation de trahison était factice et que l'intention génocidaire existait avant Sarikamish. Il cite aussi 1.2 million d'Arméniens exterminés lors de ce Génocide, alors qu'il y en a eu 1.5 million.
Jean Jaurès avait déjà compris que le processus génocidaire était enclenché.
Jules Mardirossian, France-Arménie, numéro 293, du 1 au 15 avril 2007
Jaurès avait bien vu que des processus d'extermination se dessinaient déjà, à la fin du XIXe siècle, et que les puissances et les opinions publiques devaient exercer toute leur influence pour les enrayer.
Son discours restera l'un des plus marquants de la Troisième république.
Autre commentaire
Trois interpellations/discours de Jean Jaurès à la tribune de la Chambre des députés entre 1896 et 1897 concernant les massacres des Arméniens de 1894-1896 ordonnés par le sultan de l'Empire ottoman, Abdul Hamid, dit le "sultan rouge", et qui ont fait plus de 200 000 victimes. Dans le premier discours du 3 novembre 1896. il stigmatise la responsabilité du sultan mais aussi celle des puissances européennes, dont la Russie, et met en accusation le gouvernement de la République française pour sa politique à l'égard de l'Empire ottoman. Jean Jaurès initie alors de fait, le mouvement arménophile en France. Dans son intervention du 22 février 1897. il critique l'attentisme du ministère des Affaires étrangères qui stimule les violences et démontre que la démocratie implique de combattre la tyrannie même hors de ses frontières. Dans sa 3e interpellation du 15 mars 1897, il s'élève contre l'impunité accordée au sultan qui fait massacrer à nouveau les Arméniens, contre le choix de collaborer avec lui pour réprimer les populations de la Crète et contre la puissance financière des porteurs de bons ottomans qui confondent la politique avec leur intérêt personnel. Il faut néanmoins noter dans la post-face de V. Duclert que c'est la défaite turque de Sarikamish face à la Russie en janvier 1915 qui engendra un " vaste procès collectif " de trahison arménienne déclenchant le Génocide. L'auteur ne dit pas que cette accusation de trahison était factice et que l'intention génocidaire existait avant Sarikamish. Il cite aussi 1.2 million d'Arméniens exterminés lors de ce Génocide, alors qu'il y en a eu 1.5 million.
Jean Jaurès avait déjà compris que le processus génocidaire était enclenché.
Jules Mardirossian, France-Arménie, numéro 293, du 1 au 15 avril 2007
Jean JAURES
( 1859 - 1914 )
| L'auteur | |
Naissance le 3 septembre 1859 à Castres (Tarn, France), décès le 31 juillet 1914 à Paris (France)Homme politique français
Fils d'un agriculteur, il fit ses études secondaires à Castres, puis entra, en 1877 ~ en même temps qu'Alfred Dreyfus ~, au collège Sainte-Barbe. L'année suivante, il fut reçu premier au concours d'entrée à l'École normale supérieure, où il eut pour condisciple Henri Bergson. Agrégé de philosophie en 1881, il fut nommé professeur à Albi, puis, en 1883, maître de conférences à la Faculté des lettres de Toulouse. Il collabora au quotidien La Dépêche et fut élu, en 1885, député de Castres; d'abord proche de Jules Ferry, il ne tarda pas à évoluer vers le socialisme. Battu aux élections de 1889, il retrouva son poste à Toulouse et fut élu, l'année suivante, conseiller municipal. Il soutint ses thèses de doctorat en 1892 et accepta la même année, à la suite de la grève des mineurs de Carmaux, de se porter à la députation dans cette ville. Élu en janvier 1893, il devint aussitôt le principal porte-parole à la Chambre du groupe socialiste. Après une nouvelle grève à Carmaux, il aida les ouvriers licenciés à fonder, en 1896, la célèbre «verrerie ouvrière» d'Albi. ~ Le 19 janvier 1898, il signa, avec les autres membres de son groupe parlementaire, le manifeste s'opposant à tout engagement des socialistes en faveur d'Alfred Dreyfus; dès le 22 janvier, cependant, il dénonça à la Chambre l'attitude du gouvernement dans l'Affaire, et en février, il accepta de déposer au procès Zola, en faveur du romancier. Battu aux élections de mai 1898, il devint alors codirecteur politique de La Petite République; il y publia du 10 août au 20 septembre, sous le titre «Les preuves», une série d'articles qui démolissaient les charges alléguées contre Dreyfus. ~ Elu de nouveau à Carmaux en 1902, il fonda en 1904 le quotidien L'Humanité; après la création de la S.F.I.O. en 1905, il devint le véritable leader du socialisme français. Désormais pacifiste militant, il s'attira l'hostilité croissante des mouvements nationalistes; le 31 juillet 1914, il fut assassiné par un adhérent de la «Ligue des jeunes amis de l'Alsace-Lorraine», Raoul Villain. | |
No comments:
Post a Comment