 |
ევგენი პროსკულიკოვის ფილოსოფიური ნამცეცები
არ არსებობს ცალკე საგანი და ცალკე სინათლე. არის მხოლოდ სინათლე რომელიც შესქელებისას იღებს საგანს უფსკრულიდან და იკავებს მას არსებობის ზედაპირზე,
კუინჯი, რემბრანდტი, თეოფანე ბერძენი-სამი მხატვარი რომელთაც წარმოუდგენელი ფერწერული ტექნიკის წყალობით შესძლეს სინათლის სამი სახის დამაჯერებლად გამოცემა //კუინჯიმ ამქვეყნიური სინათლის, რემბრანდტმა სულის სინათლის, თეოფანე ბერძენმა ღმერთის უქმნელი სინათლის//.
სამყაროს სინათლე.
კუინჯის სინათლე ჩანს ამ სახარებისეული გამოთქმიდან: ვინაიდან მისი უხილავი, მისი მარადიული ძალა და ღვთაება ქვეყნიერების დასაბამიდან ქმნილებათა განხილვით დაინახება, ისე რომ მათ პასუხი არა აქვთ//მოციქულ პავლეს წერილი რომაელთა მიმართ 1,20//.
კუინჯი ხედავს ორმხრივ მოძრაობას. სინათლე სტაცებს წყვდიადს საგანს,მაგრამ საგანიც მიისწრაფის სინათლისკენ. განა ღამის წვიმით დაბანილი ბალახი თავის თავში არ ატარებს სინათლის საკუთარ წყაროს? ის ძალიან სუსტია, წყვდიადში ქრება მაგრამ საკმარისია მთვარის გამოჩენა ღრუბლებიდან და სამყაროს მადლიერი საგნები საპასუხოდ ანათებენ.
სულის სინათლე
რემბრანდტის სინათლე ჩანს სახარების შემდეგი გამოთქმის პერსპექტივიდან: სულის სანათი თვალია; ჰოდა თუ შენი თვალი სუფთაა მთელი შენი სხეულიც ნათელი იქნება. ხოლო თუ შენი თვალი ბოროტია,მთელი შენი სხეული ბნელი იქნება.
ამრიგად, თუ კი ნათელი, რომელიც შენშია, სიბნელეა, სიბნელე რამდენად დიდია?
//მათე 6 22-23//.
რემბრანდტი ხედავს თუ რამდენი რამე უნდა დასძლიოს ადამიანმა ნაპერწკალი რომ იქცეს ალად.
რა არის ამ სურათზე? მოაზროვნე, სინათლე ფანჯრიდან რომელიც რბილად გამოკვეთს მის მოხრილ ფიგურას, ხრახნისებრი კიბე,ნაპერწკლებისთვის სულის შემბერი დედაბერი.
ჩვენი ფიქრები ღმერთზე ჰგავს სინათლის დამფარავ მასიურ კიბეს. ეს კიბე გადასაგდებია. მაგრამ მის გადაგდებას შესძლებ მხოლოდ მაშინ როდესაც ახვალ სულ ბოლომდე.
რემბრანდტის მოაზროვნე უკვე იქაა. ამიტომ ფანჯრიდან შემოსული სინათლე არაა ქუჩის სინათლე, არაა ცივი დილის შუქი. ესაა მისი საკუთარი სულის სინათლე.
მას უკვე აღარაფერი უშლის ხელს,არ უშლის ხელს არც მისი საკუთარი ფიქრები.
ბერიკაცმა გაიარა უზარმაზარი გზა. თავიდან ის გავდა პატარა ალს რომელსაც ქექავს დედაბერი. შემდეგ ის დიდხანს ადიოდა შეკითხვების ხრახნისებრ კიბეზე და ბოლოს აღმოჩნდა ფანჯარასთან და აი უკვე სულის სინათლე ეფინება მის მოხრილ ფიგურას.
ღმერთის უქმნელი სინათლე.
თეოფანე ბერძენის სინათლე ჩანს სახარების შემდეგი გამონათქვამიდან: და გარდაიქმნა მათ წინაშე გაბრწყინდა მისი სახე მზესავით,ხოლო მისი ტანისამოსი სინათლესავით თეთრი გახდა,// მათე 17,2//.
თეოფანე ბერძენი ხატავდა ერთი საღებავით. თავის ფუნჯს ის აწობდა ცეცხლში.
ეს ფერწერა სწვავდა ცოდვას,ერთადერთ ფარდას რომელიც ადამიანის სულს გამოჰყოფს წმიდათა წმიდასგან. როდესაც ქსოვილი იქცეოდა ფერფლად ცეცხლი იწყებდა თანაბარი ალით ბრიალს. რატომ არ იწვოდა ადამიანი? იმიტომ რომ რისი დაწვაც შეიძლებოდა უკვე დაიწვა.
კუინჯის შინაგანი ნათება არის არსის გახსნილობა ჩამომავალი სინათლისკენ.
თეოფანე ბერძენის შინაგანი ნათება არის თვითონ სინათლე რომელიც იქცა არსის განუყოფელ და შეურწყმელ ნაწილად.
ამ ორს შორის არის რემბრანდტის კიბე რომელიც უნდა მოიშორო ოღონდ მაშინ როდესაც ახვალ უკანასკნელ საფეხურზე.
------------------------------------------------------------
Свет души
Свет Рембрандта видится из перспективы евангельского высказывания: «если свет, который в тебе, тьма, то какова же тьма? (Мф. 6;22)».Рембрандт видит, как много человеку надо преодолеть, чтобы искра стала пламенем. Что на этой картине? Мыслитель, свет из окна, мягко выхватывающий его сгорбленную фигуру, винтовая лестница, старуха, раздувающая искры.Наши размышления о Боге подобны массивной лестнице, которая застит свет. Ее надо отбросить. Но отбросить ты ее можешь только тогда, когда поднимешься до самого конца. Мыслитель Рембрандта уже там. Поэтому свет, который падает из окна, – это не свет улицы, не свет холодного утра, а свет его собственной души. Ей уже ничто не мешает, даже его собственные размышления.
Старик прошел огромный путь. Вначале он был подобен скудному огоньку, который старуха ворошит клюкой, потом он долго поднимался по винтовой лестнице вопрошания, а потом оказался у самого окна. И вот уже свет невечерний мягко обволакивает его сгорбленную фигуру.
Нетварный свет Божества
Свет
Феофана Грека видится из перспективы евангельского высказывания: «и
преобразился пред ними: и просияло лице Его, как солнце, одежды же Его
сделались белыми, как свет (Мф. 17;2)».Феофан
Грек – художник, который писал одной краской. Свою кисть он окунал в
огонь. Эта живопись сжигала грех – единственную завесу, которая отделяет
душу человека от Святая Святых. Когда ткань превращалась в пепел,
огонь начинал сиять ровным пламенем. Почему человек не сгорал? Потому
что все, что могло сгореть, уже сгорело.Внутренне
свечение у Куинджи – это распахнутость сущего встречному движению
нисходящего света. Внутренне свечение у Феофана Грека – это сам свет,
который стал нераздельной и неслиянной частью сущего. Между этими двумя –
лестница Рембрандта, которую надо отбросить, но только после того как
поднимешься на последнюю ступеньку.
 |
რა არის ამ სურათზე? მოაზროვნე, სინათლე ფანჯრიდან რომელიც რბილად გამოკვეთს მის მოხრილ ფიგურას, ხრახნისებრი კიბე,ნაპერწკლებისთვის სულის შემბერი დედაბერი.
ჩვენი ფიქრები ღმერთზე ჰგავს სინათლის დამფარავ მასიურ კიბეს. ეს კიბე გადასაგდებია. მაგრამ მის გადაგდებას შესძლებ მხოლოდ მაშინ როდესაც ახვალ სულ ბოლომდე.
რემბრანდტის მოაზროვნე უკვე იქაა. ამიტომ ფანჯრიდან შემოსული სინათლე არაა ქუჩის სინათლე, არაა ცივი დილის შუქი. ესაა მისი საკუთარი სულის სინათლე.
მას უკვე აღარაფერი უშლის ხელს,არ უშლის ხელს არც მისი საკუთარი ფიქრები.
ბერიკაცმა გაიარა უზარმაზარი გზა. თავიდან ის გავდა პატარა ალს რომელსაც ქექავს დედაბერი. შემდეგ ის დიდხანს ადიოდა შეკითხვების ხრახნისებრ კიბეზე და ბოლოს აღმოჩნდა ფანჯარასთან და აი უკვე სულის სინათლე ეფინება მის მოხრილ ფიგურას.
ღმერთის უქმნელი სინათლე.
თეოფანე ბერძენის სინათლე ჩანს სახარების შემდეგი გამონათქვამიდან: და გარდაიქმნა მათ წინაშე გაბრწყინდა მისი სახე მზესავით,ხოლო მისი ტანისამოსი სინათლესავით თეთრი გახდა,// მათე 17,2//.თეოფანე ბერძენი ხატავდა ერთი საღებავით. თავის ფუნჯს ის აწობდა ცეცხლში.
ეს ფერწერა სწვავდა ცოდვას,ერთადერთ ფარდას რომელიც ადამიანის სულს გამოჰყოფს წმიდათა წმიდასგან. როდესაც ქსოვილი იქცეოდა ფერფლად ცეცხლი იწყებდა თანაბარი ალით ბრიალს. რატომ არ იწვოდა ადამიანი? იმიტომ რომ რისი დაწვაც შეიძლებოდა უკვე დაიწვა.
კუინჯის შინაგანი ნათება არის არსის გახსნილობა ჩამომავალი სინათლისკენ.
თეოფანე ბერძენის შინაგანი ნათება არის თვითონ სინათლე რომელიც იქცა არსის განუყოფელ და შეურწყმელ ნაწილად.
ამ ორს შორის არის რემბრანდტის კიბე რომელიც უნდა მოიშორო ოღონდ მაშინ როდესაც ახვალ უკანასკნელ საფეხურზე.
------------------------------------------------------------
Три образа света: Куинджи, Рембрандт, Феофан Грек
Не
существует отдельно вещи и отдельно света. Есть только свет, который,
сгущаясь, выхватывает вещь из бездны и с усилием держит ее над
поверхностью бытия.
Куинджи, Рембрандт, Феофан Грек – три художника, которые благодаря немыслимой живописной технике смогли достоверно запечатлеть три образа света. Куинджи – свет мира. Рембрандт – свет души. Феофан Грек – нетварный свет Божества.
Свет мира
Свет Куинджи видится из перспективы евангельского высказывания: «Ибо невидимое Его, вечная сила Его и Божество, от создания мира через рассматривание творений видимы, так что они безответны (Рим. 1;20)».Куинджи видит движение с двух сторон. Свет стремится выхватить вещь из тьмы, но и вещь светится ему навстречу. Разве изумрудная трава, умытая ночным дождем, не несет в себе собственный источник света? Он очень слаб. В кромешной тьме тухнет без следа. Но стоит луне выйти из-за туч, как вещи мира с благодарностью светятся навстречу.
Куинджи, Рембрандт, Феофан Грек – три художника, которые благодаря немыслимой живописной технике смогли достоверно запечатлеть три образа света. Куинджи – свет мира. Рембрандт – свет души. Феофан Грек – нетварный свет Божества.
Свет мира
Свет Куинджи видится из перспективы евангельского высказывания: «Ибо невидимое Его, вечная сила Его и Божество, от создания мира через рассматривание творений видимы, так что они безответны (Рим. 1;20)».Куинджи видит движение с двух сторон. Свет стремится выхватить вещь из тьмы, но и вещь светится ему навстречу. Разве изумрудная трава, умытая ночным дождем, не несет в себе собственный источник света? Он очень слаб. В кромешной тьме тухнет без следа. Но стоит луне выйти из-за туч, как вещи мира с благодарностью светятся навстречу.
Свет души
Свет Рембрандта видится из перспективы евангельского высказывания: «если свет, который в тебе, тьма, то какова же тьма? (Мф. 6;22)».Рембрандт видит, как много человеку надо преодолеть, чтобы искра стала пламенем. Что на этой картине? Мыслитель, свет из окна, мягко выхватывающий его сгорбленную фигуру, винтовая лестница, старуха, раздувающая искры.Наши размышления о Боге подобны массивной лестнице, которая застит свет. Ее надо отбросить. Но отбросить ты ее можешь только тогда, когда поднимешься до самого конца. Мыслитель Рембрандта уже там. Поэтому свет, который падает из окна, – это не свет улицы, не свет холодного утра, а свет его собственной души. Ей уже ничто не мешает, даже его собственные размышления.
Старик прошел огромный путь. Вначале он был подобен скудному огоньку, который старуха ворошит клюкой, потом он долго поднимался по винтовой лестнице вопрошания, а потом оказался у самого окна. И вот уже свет невечерний мягко обволакивает его сгорбленную фигуру.
Нетварный свет Божества
Свет
Феофана Грека видится из перспективы евангельского высказывания: «и
преобразился пред ними: и просияло лице Его, как солнце, одежды же Его
сделались белыми, как свет (Мф. 17;2)».Феофан
Грек – художник, который писал одной краской. Свою кисть он окунал в
огонь. Эта живопись сжигала грех – единственную завесу, которая отделяет
душу человека от Святая Святых. Когда ткань превращалась в пепел,
огонь начинал сиять ровным пламенем. Почему человек не сгорал? Потому
что все, что могло сгореть, уже сгорело.Внутренне
свечение у Куинджи – это распахнутость сущего встречному движению
нисходящего света. Внутренне свечение у Феофана Грека – это сам свет,
который стал нераздельной и неслиянной частью сущего. Между этими двумя –
лестница Рембрандта, которую надо отбросить, но только после того как
поднимешься на последнюю ступеньку.
x
No comments:
Post a Comment