 |
вторник, 5 ноября 2013 г.
საბჭოთა დემოკრატიამ და თანამედროვეობამ გააგიჟა რუსული მხატვრობაც-ოლეგ კულიკი
თანამედროვეობამ ჩვენს ქუჩებში გამოუშვა დიდი და პატარა დინოზავრები რომლებიც დასდევდნენ და ჭამდნენ ერთმანეთს. ესაა იურას პერიოდის პარკი იდეოლოგიით და შურით გატანჯული ველურებით. როგორ უნდა გადმოსცე ადექვატურად ეს დრო? უნდა დადგე ოთხზე და უკბინო ადამიანებს ფეხებზე.
თანამედროვეობამ ჩვენს ქუჩებში გამოუშვა დიდი და პატარა დინოზავრები რომლებიც დასდევდნენ და ჭამდნენ ერთმანეთს. ესაა იურას პერიოდის პარკი იდეოლოგიით და შურით გატანჯული ველურებით. როგორ უნდა გადმოსცე ადექვატურად ეს დრო? უნდა დადგე ოთხზე და უკბინო ადამიანებს ფეხებზე.
გასაგები გახდა რომ ჩვენს ქვეყანაში ადამიანი "სუნთქავს ლაღად "და აბსოლუტურად თავისუფალია ნორმალური ადამიანური თვისებებისგან-ახლობელზე ზრუნვისგან, სიყვარულისგან, პასუხისმგებლობისგან, ავტორიტეტულობისგან.
რუსი მხატვარი ოლეგ კულიკის გამოფენა ევროპაში
ევროპელებისთვის თავისი მშვენიერი უკანალის მჩვენებელი ამ ტიპისთვის სამყარო არის ტალახში გაჩენილი საშინელება.
გორბაჩოვის და შევარდნაძის დემოკრატიის მიერ გადარეული მხატვარი ოლეგ კულიკისთვის ხელოვნება არის მსოფლიოსთვის თავისი შიშველი უკანალის და ა.შ. დემონსტრაცია.
ხოდა გორბაჩოვის და შევარდნაძის მიერ დემოკრატიზებულ პოსტსაბჭოეთში, კერძოდ რუსეთში არის ახალგაზრდა რუს ქალთა პანკ-როკ-ფემინისტური ჯგუფი პუსი რაიოტი თუ რიოტი//. ის აწყობს უნებართვო აქციებს ანუ ოინბაზობს სულ მოულოდნელ ადგილებში, მაგალითად მოსკოვის მეტროს სადგურებში,ტროლებუსებუსების სახურავებე, შინაგან საქმეთა სამინისტროს იზოლატორის სახურავზე, წითელ მოედანზე და ქრისტე მაცხოვრის ტაძარში.
Pussy Riot. Пусси Райот
ჯგუფი თავის დროშაზე იყენებს ფემინიზმის სიმბოლოს, ვენერას სარკეში ჩაწერილ მუშტს.
ხოდა 2012 წლის 21 თებერვალს ეს მოხულიგნო ფემინისტკები შეცვივდნენ სტალინის მიერ აფეთქებული და მაფიოზი ლუჟკოვის მიერ აღდგენილი ქრისტე მაცხოვრის ტაძარში და იქ ჩაატარეს აქცია რომელსაც დაარქვეს პანკ-ლოცვა "ღვთისმშობელო გააგდე პუტინი".
1
ეს ქალბატონები ანუ ნადეჟდა ტოლოკონიკოვა, ეკატერინა სამუცევიჩი და მარია ალეხინა რა თქმა უნდა დაიჭირეს,გაასამართლეს და დიდი პროტესტების მიუხედავად ჩაყარეს ციხეში. ამ ფოტოებზე არიან ეს გოგოები მოსკოვის ტაგანსკის რაიონის სასამართლოში.
Pussy Riot. Пусси Райот
ხოდა 2012 წლის 21 თებერვალს ეს მოხულიგნო ფემინისტკები შეცვივდნენ სტალინის მიერ აფეთქებული და მაფიოზი ლუჟკოვის მიერ აღდგენილი ქრისტე მაცხოვრის ტაძარში და იქ ჩაატარეს აქცია რომელსაც დაარქვეს პანკ-ლოცვა "ღვთისმშობელო გააგდე პუტინი".
1
ეს ქალბატონები ანუ ნადეჟდა ტოლოკონიკოვა, ეკატერინა სამუცევიჩი და მარია ალეხინა რა თქმა უნდა დაიჭირეს,გაასამართლეს და დიდი პროტესტების მიუხედავად ჩაყარეს ციხეში. ამ ფოტოებზე არიან ეს გოგოები მოსკოვის ტაგანსკის რაიონის სასამართლოში.
აი ეს პანკ ლოცვა
ღვთისმშობელო, ქალწულო, პუტინი გააგდე, პუტინი გააგდე, პუტინი გააგდე.
შავი ანაფორა, ოქროს პოგონები, ყველა მორწმუნე ხოხვით მიდის ქედის მოსახრელად. თავისუფლების ლანდი ცაში. გეი-პრაიდი ბორკილდადებული გაუშვეს ციმბირში. მათი მთავარი წმინდანია კგბს უფროსი. და ის აპატიმრებს პროტესტის გამომთქმელებს. რათა არ შეურაცხყოს უწმინდესი. ქალებმა უნდა აჩინონ. სიყვარული აუცილებელია...//აქ ლამის გინებაა და არ ვთარგმნი/ ღვთისმშობელო,ქალწულო,გახდი ფემინისტი, გახდი ფემინისტი, ფემინისტი გახდი. დამპალ ბელადთა საეკლესიო დიდება, შავი ლიმუზინებით ჯვრით მსვლელობა. შენთან სკოლაში მოსვლას აპირებს ქადაგი. მიდი გაკვეთილზე-მიუტანე ფული!
პატრიარქ გუნდიაის სწამს პუტინისა, ჯობია რომ ამ ოხერს ღმერთისა სწამდეს. ქალწულის ქამარი ვერ შეცვლის მიტინგებს. ჩვენთან ერთად პროტესტებზე არის ქალწული მარიამი!
ქალწულო მარიამ, პუტინი გააგდე პუტინი გააგდე, პუტინი გააგდე".
გორბაჩოვმა დააწინაურა ელცინი რომელმაც რუსეთის ფედერაციის პრეზიდენტად დანიშნა სუკი-კგბს პოლკოვნიკი პუტინი და საერთოდ საბჭოთა დემოკრატია დიდად კრიმინალური რამეა,მაგრამ ამ ბოდიში დემოკრატიის მიერ გადარეულ ამ გოგოებს ნამეტანი მოუვიდათ და მოხვდენ საერთოდ ეკლესიასთან მებრძოლებს შორის არადა ეკლესია სულაც არაა მარტო პუტინის თაყვანისმცემელი გუნდიაი და მისნაირები.
ეკლესიებს არბევდნენ და ანგრევდნენ ფრანგი რევოლუციონერებიც და ვიქტორ ჰიუგოს და პროსპერ მერიმეს ნაირი ადამიანები რომ არა იქ საერთოდ არაფერი დარჩებოდა სანახავი.
იყო აი ასეთი კრეტინიც
რაულ ჰაუსმანი //მარცხნივ// და დადას შეფი ობერდადა იოჰანეს ბაადერი,1920, Raoul Hausmann (left) and Dada Chief Johannes Baader, c. 1920
ობერდადად წოდებული იოჰანეს ბაადერი (1875-1956)
პირველი მსოფლიო ომის წინ იყო ყველაზე უფროსი ბერლინელ დადაისტებს შორის, წარმატებული და მდიდარი არქიტექტორი.
რაულ ჰაუსმანი //მარცხნივ// და დადას შეფი ობერდადა იოჰანეს ბაადერი,1920, Raoul Hausmann (left) and Dada Chief Johannes Baader, c. 1920
ობერდადად წოდებული იოჰანეს ბაადერი (1875-1956)
პირველი მსოფლიო ომის წინ იყო ყველაზე უფროსი ბერლინელ დადაისტებს შორის, წარმატებული და მდიდარი არქიტექტორი.
მსოფლიო ომის დაწყებისას შეირყა.
ის თავს თვლიდა სამყაროს მბრძანებლად და დედამიწის პრეზიდენტად,მოკლედ მართლაც ობერდადა იყო.
ცოტა გონებაზე მოსვლის დროს ბაადერი იყო მორმონიზმის დამფუძნებელი ჯოზეფ სმიტი, სხვა დროს კი-იესო ქრისტე.
რაც არ უნდა ილაპარაკონ ბაადერი არ ყოფილა პოზიორი, მას ჰქონდა სრულებით სანდო სერტიფიკატი რომელიც ადასტურებდა რომ მას სჭირდა შიზოფრენია.
ბერლინში პირველი მსოფლიო ომის ბოლო თვეებში გაჩენილი დადაიზმი დიდად სკანდალური მოძრაობა იყო.
თავიდან დადაისტებს უნდოდათ ადამიანთა შეურაცხყოფა და აღშფოთება. მათი პროტესტი იმდენად აგრესიული იყო რომ იწვევდა შემხვედრ საწინააღმდეგო პროტესტს.
დადაისტები თავს დაესხნენ საერთოდ ლიტერატურასა და კულტურას,იმას რასაც უძახოდნენ ბურჟუაზიულ იდეოლოგიას, საერთოდ მიღებულ წარმოდგენებს დაშვებული-წესიერის და დაუშვებელი უწესოს შესახებ.
დადაისტები არ დაუზარებლად შეურაცხყოფდნენ ადამიანებს.
დადაისტები ითხოვდნენ ხელოვნების და კულტურის ლიკვიდაციას.
მათ არ ჰქონიათ რაიმე დადებითი პროგრამა. მათი საყვარელი სიტყვები იყო "არარაობა", "სისულელე","უაზრობა".
მათი აზრით სისულელე იყო ყველაფერი რაც არ იყო დადაიზმი და ისინი აკეთებდნენ შეურაცმყოფელ და მხიარულ სისულელეს.
ხოდა პირველი მსოფლიო ომის ატმოსფეროში შეშლილი და გადარეული დადაისტები შიზოფრენიკოს ობერდადას იყენებდნენ როგორც ტარანს.
ობერდადა იოჰანეს ბაადერმა დიდად გაითქვა სახელი მას შემდეგ რაც 1918 წლის 17 ნოემბერს ბერლინის ტაძარში წირვისას პასტორმა ეკლესიაში შეკრებილ მორწმუნეებს მიმართა კითხვით: "რა არის თქვენთვის ქრისტე?
ობერდადა ბაადერმა ადგილიდან უპასუხა: "ქრისტე თქვენთვის ძეხვია ბატონო პასტორ",რის შემდეგაც ის სკანდალით გააგდეს ტაძრიდან.
ობერდადას სურდა ახალი კოსმოგონიის შექმნა. ამ კოსმოგონიის ცენტრში ის ხედავდა საკუთარ თავს.
მისი სწავლების ძირითადი იდეის თანახმად ადამიანები ანგელოზები არიან და ცხოვრობენ ცაში //Menschen sind Engel und leben in Himmel//.
1919 წელს მან დაწერა რომ დედამიწა კოსმოსის ნაწილია და ამიტომ ადამიანები უკვე ცაში არიან.
1919 წლის თებერვალში კი ობერდადა ბაადერმა თავი გამოაცხადა დედამიწის პრეზიდენტად.
20013 წელს მოსკოვში რუსულად სულ სამას ეგზემპლარად გამოსცეს იოჰანეს ბაადერის მანიფესტების,პროკლამაციების,ესეების,შენიშვნების, ლექსების კრებული "ასე ლაპარაკობდა ობერდადა".
Баадер мгновенно прославился в Германии благодаря своей выходке в соборе9. Имеется в виду акция Баадера 17 ноября 1918 года, когда во время службы в берлинском соборе пастор обратился к прихожанам с вопросом: «Что для вас Христос?», а Баадер выкрикнул с места: «Для вас — колбаса, господин пастор!», после чего был со скандалом выдворен из храма10.
Этот случай наглядно демонстрирует отсутствие у Баадера пиетета по отношению к официальной религии и служителям культа. Напротив, едва ли не важнейшей целью его деятельности было создание некой новой космогонии, в центре которой он видел самого себя. Основная идея его «вероучения» — «Люди — ангелы и живут в небесах» («Die Menschen sind Engel und leben im Himmel») — возникла ещё до дадаистского периода, но окончательно была сформулирована в 1919 году в тексте Восемь вселенских тезисов: Земля — часть неба-космоса, поэтому люди уже находятся на небесах11.
- See more at: http://morebo.ru/tema/segodnja/item/1366021863282#sthash.wbK2p6MA.dpuf
Этот случай наглядно демонстрирует отсутствие у Баадера пиетета по отношению к официальной религии и служителям культа. Напротив, едва ли не важнейшей целью его деятельности было создание некой новой космогонии, в центре которой он видел самого себя. Основная идея его «вероучения» — «Люди — ангелы и живут в небесах» («Die Menschen sind Engel und leben im Himmel») — возникла ещё до дадаистского периода, но окончательно была сформулирована в 1919 году в тексте Восемь вселенских тезисов: Земля — часть неба-космоса, поэтому люди уже находятся на небесах11. - See more at: http://morebo.ru/tema/segodnja/item/1366021863282#sthash.wbK2p6MA.dpuf
Этот случай наглядно демонстрирует отсутствие у Баадера пиетета по отношению к официальной религии и служителям культа. Напротив, едва ли не важнейшей целью его деятельности было создание некой новой космогонии, в центре которой он видел самого себя. Основная идея его «вероучения» — «Люди — ангелы и живут в небесах» («Die Menschen sind Engel und leben im Himmel») — возникла ещё до дадаистского периода, но окончательно была сформулирована в 1919 году в тексте Восемь вселенских тезисов: Земля — часть неба-космоса, поэтому люди уже находятся на небесах11. - See more at: http://morebo.ru/tema/segodnja/item/1366021863282#sthash.wbK2p6MA.dpuf
Этот случай наглядно демонстрирует отсутствие у Баадера пиетета по отношению к официальной религии и служителям культа. Напротив, едва ли не важнейшей целью его деятельности было создание некой новой космогонии, в центре которой он видел самого себя. Основная идея его «вероучения» — «Люди — ангелы и живут в небесах» («Die Menschen sind Engel und leben im Himmel») — возникла ещё до дадаистского периода, но окончательно была сформулирована в 1919 году в тексте Восемь вселенских тезисов: Земля — часть неба-космоса, поэтому люди уже находятся на небесах11. - See more at: http://morebo.ru/tema/segodnja/item/1366021863282#sthash.wbK2p6MA.dpuf
537 р.
ბეჩავი ობერდადა იოჰანეს ბაადერი არაერთხელ იწვა საგიჟეთში. 1925 წლიდან იყო თავისუფალი ჟურნალისტი. გარდაიცვალა მოხუცებულთა სახლში.
Богородица, Дево, Путина прогони Путина прогони, Путина прогони (конец хора) Черная ряса, золотые погоны Все прихожане ползут на поклоны Призрак свободы на небесах Гей-прайд отправлен в Сибирь в кандалах Глава КГБ, их главный святой Ведет протестующих в СИЗО под конвой Чтобы Святейшего не оскорбить Женщинам нужно рожать и любить Срань, срань, срань Господня Срань, срань, срань Господня (Хор) Богородица, Дево, стань феминисткой Стань феминисткой, феминисткой стань (конец хора) Церковная хвала прогнивших воджей Крестный ход из черных лимузинов В школу к тебе собирается проповедник Иди на урок - принеси ему денег! Патриарх Гундяй верит в Путина Лучше бы в Бога, сука, верил Пояс девы не заменит митингов - На протестах с нами Приснодева Мария! (Хор) Богородица, Дево, Путина прогони Путина прогони, Путина прогони (конец хора)
ხოდა ჩვენი ნარკვევის მთავარი გმირი და მსოფლიოსთვის თავისი შიშველი უკანალის მჩვენებელი ოლეგ კულიკი დაიბადა 1961 წელს კიევში. მან 1979 წელს დაამთავრა კიევის სამხატვრო სკოლა და 1980 წელს კი იქვე დაამთავარა კიევის გეოლოგიურდაზვერვითი ტექნიკუმი.
ტექნიკუმის დამთავრების შემდეგ მონაწილეობდა გეოლოგიურ დაზვერვით ექსპედიციებში კამჩატკაზე და ტიუმენის ოლქის ჩრდილოეთ ნაწილში.
1980-ანი წლების დასაწყისში მან რადიკალურად უარყო ქალაქური კულტურა და დასახლდა ტვერის ოლქის სელიჟარის რაიონის სოფელ კონოპატიში.
აზრი ტვერის ოლქში დასახლების და მწერლად გახდომის შესახებ მას მოუვიდა მას შემდეგ რაც ღამე გაათია ტორჟოკში ანა პეტრეს ასული კერნის საფლავზე.
ლიუდმილა ბრედიხინამ გადააფიქრებინა კულიკს მწერლობა და მან ხელი მიყო სახვით ხელოვნებას. 1980-ანი წლების პირველ ნახევარში ის აკეთებდა არქიპენკოს სულისკვეთების ქანდაკებებს.
1984-86 წლებში მსახურობდა წითელ არმიაში // წითელი დროშის ორდენოსანი ტამანის დივიზა//. სამსახურის დამთავრების შემდეგ დაქორწინდა ლიუდმილა ბრედიხინაზე.
1986 წლიდან ცხოვრობს მოსკოვში.
1.
სკკპ-ს ხელმძღვანელების მიერ დემოკრატიზებული ოლეგ კულიკი: "სამყარო:იზრდება ტალახიდან ჰუმუსიდან" ანუ სამყარო არაა შემოქმედი ღმერთის ქმნილება და ადამიანში არაა ღვთაებრივი სული, ის ტალახის მიერაა ნაშობი.
ნიცშე და ჰერმან ჰესე ამბობდნენ რომ ხელოვნების მთავარი ამოცანაა აუტანელი ცხოვრების გადაქცევა ასატან რამედ.
საბჭოთა კომუნისტების მიერ დემოკრატიზებული მხატვარი სულ სხვანაირად უყურებს ამას. გავეცნოთ მის აზრსაც.
სახელგანთქმულმა მხატვარმა და პერფორმანსისტმა ოლეგ კულიკმა რუსულ გაზეთ მოსკოვსკიე ნოვოსტის უთხრა თუ რა არის აქციონიზმი და რატომ იჭერენ რუსეთში მხატვრებს.
არტ ჯგუფ "ვოინა"-დ წოდებულ რამეზე:
"ვოინას" მონაწილეებს აქციონისტებად გახდომამდე უნდოდათ მკერავებად გახდომა. ისნი ესანიშნავად ერკვეოდნენ შარვლების კერვაში და პოლიტიკაში და მათ მეტისმეტად ძალიან აინტერესებდათ მედიაეფექტი, ამიტომ მათ არსებითად არ მოუწყვიათ თანამედროვე ხელოვნების აქტები. მათ შექმნეს შუალედური ეტაპი 1990-ან და 2010-ან წლებს შორის.
მათი აქციები ძირითადად ეხებოდა თანამედროვე პოლიტიკას,რასაც ისინი უსვამენ ხაზს.
პუსი კი საკმაოდ ნასწავლი ბავშვებია. ისინი გატაცებით სწავლობენ თანამედროვე ხელოვნებას. მათ უნდათ ამ ხელოვნების შექმნა.
.
Pussy
ხელოვნება ისაა რაც ჯდება ჩარჩოში, რაც რჩება, მასში ესთეტიკური მეტია ვიდრე ეთიკური. ისაა როგორც ის რაც ინახავს კულტურულ მეხსიერებას და რასაც შეუძლია შინაარსის აღორძინება სხვა,ახალ პირობებში. ესაა ჰერბარიუმი, სულის დეზოქსირიბონუკლეარული მჟავა ადამიანის მეხსიერებაში.
პუსები დაკავებული არიან სწორედ თანამედროვე ხელოვნებით,მათ გააანალიზეს 1920-ანი წლების ავანგარდი,19990-ანი წლების ავანგარდი, მათ შეიმუშავეს ძალიან საინტერესო სახე, ერთის მხრივ ანონიმური და მეორე მხრივ ნათელი და უბრალო, მალევიჩის,ტატლინის მექანიკური თეატრის იდეების აბსოლუტური განხორციელება, მათ გაიზიარეს ამერიკელი მინიმანილისტების გამოცდილება.
ემანსიპირებული თანამედროვე გლეხები პუსი რაიოტი შეიჭრნენ "ხატის" ჩარჩოში,იანცეს და შეიტანეს მასში თანამედროვე პოლიტიკური აქტივიზმის და ფემინიზმის ელემენტი.
არავინ არ მიაქცია ყურადღება რომ გოგონებმა არ მიმართეს ადამიანებს.
ისინი ამსხვრევენ თანამედროვე ხელოვნების სტერეოტიპს და მიმართავენ ღვთისმშობელს და არა საზოგადოებას. და უმაღლესმა ძალამ გაიგო მათი ხმა.
შეძრულმა ქვეყანამ გაიღვიძა. გოგონებმა არ მიმართეს ადამიანთა გონებას, მათ მოულოდნელად გაიარეს ადამიანთა გულებში სადაც არის ნამდვილი ძალა.
ნამდვილი ძალა არ ცხოვრობს კვერებში, ხატებში,დახრაში და დაჩოქებაში, ეს არაა იოგა განათლების პროცესში მყოფი ცნობიერების სამსახურში.
პუსი რაიოტის //თუ რიოტის// გოგონები რუსეთის ახალი სახეა, წმინდა ფერები, განთავისუფლებული სხეულები და ახალი სახე, როგორც "ყველა ჩვენ". უხმო ხალხს ვინც ღვთისმშობელში ვხედავთ ყველა დაუცველის და დამცირებულის მფარველს.
მოკლედ იქუხა, ყველამ გაიგო მათი ნათქვამი, ყველამ დაინახა რუსეთის მართლმადიდებელი ეკლესიის და ჩვენი ხელისუფლების ნამდვილი სახე.
მულტფილმები პუსი რაიოტით,მაისურები, ვარსკვლავთა ზურგები-მთელი მსოფლიო კურსშია, მან იცის რომ პუსი არის ძლიერი ქმედება და ისინი ძალიან ძლიერი შემოქმედები არიან.
ვითარება
სულ ბნელი ადამიანი უნდა იყო რომ ვერ გაიგო ამ აქციის ნამდვილი არსი და სურვილი იმათი ვისაც უნდა პუსების მისწრაფების სისულელედ წარმოჩენა.
მაგრამ რაფერია გასაკვირი ქვეყანაში რომლის გულშიც წევს ოქროსთმიანი ილიჩი რომელიც აფურთხებდა სახარებას. ის მავზოლეუმშია და არა საფლავში, და მის ირგვლივ კი ყველა ლოცვით მიმართავს ღმერთს.
ისინი ვინც გუშინ ხუთქიმიანი ვარსკვლავით აწყობდნენ მსვლელობებს დღეს ჯვრებით დგანან და ხვალე ფაშისტური ჯვრით გამოეკიდებიან მოყვასს.
ასე რომ ამ ოხრული მდგომარეობისთვის ყურადღების მიქცევა სხვა უფრო კომფორტული საშუალებით შეუძლებელია.
მხოლოდ უზენაესი ძალა გადაარჩენს რუსეთს ვინაიდან გოგონების მსხვერპლი მიღებულია და დაუნდობელმა სასამართლომ ეს დაამტკიცა.
ბოლოს და ბოლოს გოგონებმა ღვთისმშობელს უთხრეს რომ ეყოფა მამაკაცების და თავისი შვილის ჩრდილში ყოფნა. ეს ყველაზე საინტერესო ფემინისტური მოწოდებაა ისტორიაში.
აქციონიზმი
ესაა გამოხატვის საშუალება, თანამედროვე ხელოვნების ფორმა. ის კეთდება სწრაფად და უშუალოდ. ესაა ელვა, ხშირად ველური საქციელი რომელშიც ფხიზელი გონების და მამაცი გულის აზრი ფეთქავს ცოფიანად ცვალებადი სამყაროს ბურუსში.
აქციონიზმი განუყოფლად დაკავშირებულია სინამდვილესთან. მხოლოდ აქ და ეხლა, ღამე ერთი გადაწყვეტაა, დილით შეიძლება სხვა გადაწყვეტა იყოს და ა.შ.
ამიტომ 1990-ანი წლების ჩვენი აქციონიზმი არის ნახევრად სალოსობა, ნახევრად სიგიჟე, უფრო იმპერატივებისთვის მიმართვა,მარტოსულის ღრიალი უდაბნოში.
ჩვენ ვმუშაობდით იდეოლოგიის ნანგრევებზე. ერთ წამში გაქრა მატერიალისტების დიდი იმპერია. როგორ უნდა გადახარშო ეს და როგორ უნდა გაიგო?
ყველაფერი გაქრა როგორც ბოლი,თითქოს არც ყოფილა.
აი ვცხოვრობდით ჩვენთვის სისტემაში სადაც ყველაფერი იყო ცხადი და ყველაფერი იყო იზოლირებული.
და უცებ წერე რაც თავში მოგიფრიკინებს, იყბედე თავისუფლად, და არაა არავითარი ინსტიტუცია, დაანგრიეს ის ინსტიტუციებიც რაც იყო.
რა თქმა უნდა იყო კვაზიინსტიტუტები, მხატვრული ანდერგრაუნდი,მაგრამ ისინიც გაქრა.
ყველა ნიჭიერი ადამიანი გაიქცა დასავლეთში და რუსეთში დარჩნენ მარტო უნიჭო წარუმატებლები.
1990-ანი წლები აღარ განმეორდება
მოსკოვი აინთო უსასრულო კარვებით ლიქიორის ცისარტყელით, მათ მწვერვალზეა მეფე მარეტო, ვინ იყო ეს ახალი საზოგადოება? სამყარო მიექანებოდა ჯანდაბაში.
ავადმყოფი ორგანიზმის გონივრულად რეფორმის ერთადერთი საშუალება უნიჭოდ და აგრესიულად უარყვეს.
გულუბრყვილო ქვეყანა აცდუნა მთვრალმა დათვმა ელცინმა - აიღე იმდენი სუვერენიტეტი რამდენის წაღებასაც შესძლებ. და აიღეს...
რჩებოდა მხოლოდ ცხოველური რეფლექსია მომხდარზე - შენი სხეული, კბილები, ხელები, ყვირილი, სმენა - და მხატვარი მუშაობდა მათი საშუალებით.
მხატვარი დადგა ოთხზე და იქცეოდა როგორც ყველაფერი ადამიანურის დამკარგავი ბოგანო.
თანამედროვეობამ ჩვენს ქუჩებში გამოუშვა დიდი და პატარა დინოზავრები რომლებიც დასდევდნენ და ჭამდნენ ერთმანეთს. ესაა იურას პერიოდის პარკი იდეოლოგიით და შურით გატანჯული ველურებით.
როგორ უნდა გადმოსცე ადექვატურად ეს დრო? უნდა დადგე ოთხზე და უკბინო ადამიანებს ფეხებზე.
1990-ან წლებში მხატვარმა თითქოს გაიღვიძა ლეთარგიული ძილიდან. მან იგრძნო ველური თავისუფლება. ეს ერთდროულად საშინელი და მშვენიერი იყო.
გასაგები გახდა რომ ჩვენს ქვეყანაში ადამიანი "სუნთქავს ლაღად "და აბსოლუტურად თავისუფალია ნორმალური ადამიანური თვისებებისგან-ახლობელზე ზრუნვისგან, სიყვარულისგან, პასუხისმგებლობისგან, ავტორიტეტულობისგან.
როგორც ამბობდა მზის მსგავსი პროფესორი პიატიგორსკი " რუსეთის პრობლემა არაა კორუფცია,სილულელე,გზები და დურაკები, ქამობა და ჩინოვნიკთა თვნითნებობა, რუსეთის პრობლემაა ყოველგვარი ყ..."
და აი ამ ყ...ობის ფონზე უცბად გაცოცხლდა კაცუნა რომელსაც აგიჟებდა გაცოფებული თავისუფლება და ის ტკბებოდა იმით რომ საერთოდ ცოცხალია.
ის ტკბებოდა იმით რომ არის გიგანტური მეგაპოლისის მიუწვდომელი სამყარო სადაც შენთვის ყოველთვის მოინახება კუთხე, რომ გარეუბნებში არის ბუნება,არიან არსებები, ტყავი რომლის მოფერებაც შეიძლება,არის სახეთქი და წყალი, მეტი რა უნდა ცოცხალს?
ეხლა,მართალია, ეს ძვირფასი რესურსებიც ხელში ჩაიგდეს და გაყინეს ადამიანებმა სუფთა ხელებით და გამყინავი თვალებით და ჩვენ ისევ აღმოვჩნდით ეროვნული იდეის ერთი ადგილიდან განდევნის რეჟიმში.
მაგრამ ხელისუფლება საერთო ჯამში არაა დამნაშავე იმაში რომ ასეთია-უბრალოდ ჩვენი ხალხის სახეა ისეთი რომ რაც არ უნდა პარსო დასავლური "ჯილეტებით" მუდამ ზრდის ერთსა და იმავე სისხლიან წვერს.
პუსი რიოტის თუ რაიოტის ლევაკურმა, უსახო ანონიმური აქტივისტების სახემ თითქოს გადმოაბიჯა საუკუნეზე მალევიჩის სუპრემატისტული გლეხებიდან.
ჩვენ
ჩვენი იმპერია ისევ და ისევ დგება ფერფლიდან რაღაც იდეოლოგიური პარადოქსების საფუძველზე. სულიერების აღდგენას წარმოადგენენ როგორც ბიუროკრატიული სახელმწიფოებრიობის საფუძველს და სადღაა ადამიანის თავისუფლება, მისი ღირსება და კეთილდღეობა ? თუ უკვე თითქმის განხორციელებული სცენარი-ნავთობისგან, კომუნისტური იდეების სისხლისგან და რუსეთის მართლმადიდებელი ეკლესიის ოპიუმის შერევით გაკეთებული კოკქტეილი.
მერე მოდის ეკლესიის და არა მისი დამპალი იერარქების გინება და ამას არ ვთარგმნი.
როგორც ამბობდა ბერდიაევი: "და იცით თუ არა რა არის რუსეთი? ესაა გაყინული უდაბნო რომელზეც დადის გადარეული ადამიანი!"
არაა შემთხვევითი რომ ბაკუნინი და ეს ანარქისტული ტუსა ასე ძლიერად გაჩნდა რუსეთში სადაც ყოველთვის სიმპატიით უყურებდნენ მარტო სულით მცხოვრებ სალოს მიუსაფარ წმინდანებს და განდეგილებს.
მაგრამ თუ კი ჩავიხედავთ ისტორიაში დავინახავთ რომ საზოგადოება თვითონ ზრდის თავის ისეთ ხელისუფლებას როგორიც უნდა და ნებისმიერ ხელისუფლების მექანიზმი ხორციელდება მხოლოდ კერძო საკუთრებით.
კერძო საკუთრების გაუქმების შემთხვევაში კი გაქრება ხელისუფლების კანონიერი არსებობის საფუძველი და ის გახდება სისხლისმსმელი. რუსეთში ეს მუდამ ესმოდათ და ამიტომ,რა უცნაურიც არ უნდა იყოს, სწორედ რუსეთში შეიძლება გაჩნდეს საზოგადოების ორგანიზაციის ახალი, ძველი მესიანური თემების //საიდანაც გამოვიდნენ იოანეც და იესოც// მაგალითზე აგებული ფორმა-საკრალური დემოკრატია, საკუთრება საერთოა და ამიტომ შეიძლება ტოტალური სამართლის განხორციელება.
და რუსეთში როგორც არსად შეიძლება დაფასდეს უმაღლესი სამართალი, და მას ელოდა წმინდა მზერის და ძველი გრძნობიერების დამბრუნებელი პოსტტექნოლოგიური, უახლესი გაჯეტებით გაჟღენთილი ახალი საუკუნე.
ღმერთი
ეხლანდელი ხელისუფლების საფუძველი, რა თქმა უნდა, ათეისტურია რაც არც ისე ცუდია თანამედროვე მექანისტურ სამყაროში.
ამ ხელისუფლების მწვერვალი საერთოდ ინფერნალურია და ახორციელებს ბაბილონური ნიმუშის ინფრაწითელ მაგიას.
პუსი რაიოტებმა თუ რიოტებმა უბრალოდ უშიშრად ატაკეს თვალში რაღაცა, დახმარებისთვის მიმართეს ღვთისმშობელს- ისინი შეეხნენ რუსული სულის იმ ეგზისტენციალურ საიდუმლოს რომელსაც ესმის რომ სამართალი მხოლოდ ცაშია!
მაშ,გადაიხსენი ცავ და აღასრულე შენი მართალი მართლმსაჯულება!
სატანას არმია ამხედრდა სამი გოგონა-დედას წინააღმდეგ და უცბად გადაირია: "როგორ შეიძლება უმაღლესი ძალის შებრუნება ჩვენს წინააღმდეგ? როგორ შეიძლება ჩვენი გამოყოფა? ჩვენ ვართ მისი წარმომადგენლები დედამიწაზე! ნუ ხსნით საკრალურ საფარველს ჩვენი გაყინული და მკვდარი თვალებიდან!"
და მაინც პუსებისთვის ყველაზე მძიმეა ის ნახევრადინტელიგენცია რომელიც ცდილობს მათ დაცვას და ამიტომ ისინი გამოჰყავს იდიოტკებად. ამწუთიერი პოლიტიკანობის შავ-თეთრი ლოღიკის ფარგლებში დარჩენილ ამ ადამიანებს უჭირთ იმის გაგება რომ პუსები არ არიან სხვების მიერ ნათამაშები თოჯინები და დიდების მაძიებლები, ისინი ხელმძღვანელობდნენ მთელი თანამედროვე ხელოვნების ლოღიკით.
ამ ნახევრად ინტელიგენციასაც არ ესმის ხელოვნება ისევე როგორც არ ესმის ხელისუფლებას რომლის წინააღმდეგაც არის ესოდენ მხურვალედ განწყობილი ეს ნახევრად ინტელიგენცია.
მათ არ ესმით თუ როგორ შეიძლება სამყაროს შემოქმედთან ასე თანასწორად ლაპარაკი.
პანკ გოგონებს კი ესმით. მხოლოდ ეს ცოდნა იძლევა მოქმედების და ცოდნის ენერგიას. და მაცოცხლებელი რწმენისკენ მიმავალი გზა კი გადის განმანთავისუფლებელი მოქმედებით სიკეთის და ბოროტების შეცნობაზე.
და რა ხელოვნება უნდა შექმნილიყო ქვეყანაში სადაც ჩემს მიერ ნანახი პირველი კოლექციონერი შეხვედრაზე მოვიდა ტყვიამფრქვევებით?
ინსტიტუტები
მეუდაბნოეთა და რწმენის ქარიზმატიკოსთა საქმიანობას,რომლის წყალობითაც გადარჩა წმინდა ეკლესია დევნის პერიოდში მუდამ ახლდა "სამეურნეო" მიდგომა.
აი ეს მეურნეები მოძვრებოდნენ წმინდა რწმენის ჩრდილიდან მსუქან დროებში და იწყებდნენ დამფუძნებელი მსხვერპლის ირგვლივ სავაჭრო რიგების გამართვას. და მაშინ იწყებოდა ზონების დრო, კომუნების მაგივრად კერძო საკუთრება, პახანები, იერარქია, გაყოფა და უბედური ხალხი რომელსაც განდევნის შიშით ეკრძალებოდა შემეცნების ვერტიკალთან მიახლოება.
მეუდაბნოეებს კი ივიწყებდნენ უდაბნოში და უკიდურეს შემთხვევაში წვავდნენ.
როდესაც მთავრდება ცოცხალი რელიგიურობა იწყება რიტუალური რელიგია და შემდეგ მკვდარი მატერიის,კაპიტალიზმის და ღმერთის ძვირი გამოსახულებების და არა ცოცხალი ღმერთის თაყვანისცემა.
ამ ცოცხალმა ღმერთმა კი მოასწრო იმის თქმა რომ ის იქაა სადაც ადამიანებს უყვართ ერთმანეთი.
უნდა გავიგოთ მსოფლიო ხელოვნების ისტორიიდან ამოზრდილი თანამედროვე ლოღიკა.
თანამედროვე ხელოვნება არ ლოკავს კარგი გემოვნების ჩექმებს-ისაა ნებისმიერი სიყალბის,ბუტაფორიის თუ პირფერობის შეძლებისდაგვარად გამჟღავნება.
ხელოვნება სილამაზეს ხედავს მხოლოდ შიშების დაძლევაში და ეშმაკის //რაც მთავარია საკუთარ თავში// მძვინვარე პაროდირებაში.
ხელოვნება ხსნის კაცობრიობის მთავარ საიდუმლოს- დროებითის და სწრაფმავალის მსახურება არის ღმერთის მსახურება და რაღაც წმინდას და უცვლელის მსახურება ბოროტი ილუზიაა.
სისტემა თუ ვერტიკალი აპირებს რაღაც პირობითზე როგორც რაღაც მარადიულზე დაყრდნობას და ეს მცდელობა ამაოა.
ნამდვილი ეშმაკობაა დროებითის მარადიულად გადაქცევის სურვილი.
თანამედროვე ხელოვნება არ ეომება არავის, ის ცხოვრებას უყურებს მოცულობითი მხატვრის სარკით და არ შტერდება მოგონილი რწმენებით და ღვლარჭნილი სიმართლეებით.
ხელოვნება ნიჭის და ძალების შესაბანისად რწმენებს აქცევს სინამდვილის და მისი შესაძლებლობების უშუალო,ნათელი ხედვის რეზონატორებად.
ეხლა,როგორც ჩანს, მხოლოდ თანამედროვე ხელოვნებას ძალუძს ჩვენს ცხოვრებაზე მოქმედება.
ეკლესიის მთავარმა იერარქებმაც კი თქვეს რომ გააკეთებენ მართლმადიდებლურ პერფორმანსებს.
ვიდრე ეშმაკი ბაბუკას ძვლები უმაღლესი მმართველის ფანჯრებს ქვეშ იღებს შენაწირს,თვითონ მმართველი იქცევა თეთრ გედად... მასალა მხატვრული ქმედებებისთვის არ გაქრება.
ჩვენ ნამდვილად ვართ რწმენის აბსოლუტურად დამკარგავი ქვეყანა სადაც არავინ არავის ენდობა და ესაა ჩვენი ღრმა ურწმუნოების და ანარქიზმის საფუძველი.
იუროდსტვო-სალოსობა
// სალოსი" ბერძნული სიტყვაა და ქართულად სულელს ნიშნავს. სწორედ ამ სახელს ირქმევენ ადამიანები ღვთის სიყვარულით, უფალს დაფარულად ემსახურებიან და თავიანთ ღვაწლს უფლისა და მოყვასის წინაშე ასე მალავენ. სალოსი უარს ამბობს ყოველგვარ მიწიერ ღირსებასა და პატივზე, რათა სიწმინდეში დაიცვას მთავარი – ღვთის ხატება.
ცნება "ქრისტესთვის სულელი" რუსეთში დაახლოებით
საუკუნეში შემოვიდა და შემოჰყვა სლავურად თარგმნილ სახარებებს, მათ შორის –
მოციქულ პავლეს ეპისტოლეებს. სრულიად განსხვავებული დიდი სახე მიიღო
სალოსთა მიმართ თაყვანისცემამ რუსულ მიწაზე. რუსი ისტორიკოსი გიორგი
ფედოტოვი ასე წერს ამის შესახებ: "საოცარი სიმრავლე "ქრისტესათვის სულელთა"
ანუ "ნეტართა"; უძნელესი ღვაწლის გამო სალოსობა რუს ხალხში მიჩნეულია
განსაკუთრებულად პატივდებულად უფალ იესო ქრისტეს მიერ". რუსულ ეკლესიას
ჰყავს წმინდა ნეტართა და ქრისტესთვის სულელთა მთელი დასი. ესენია: პროკოფი
და იოანე მოსკოველები, ისიდორე როსტოველი და ქსენია პეტერბურგელი, ცნობილი
სალოსი, ორლოველი ხუცესი ათანასე ანდრეას ძე საიკო.
– სალოსი ეწოდება ადამიანს, რომელიც ღმრთის სადიდებლად და საკუთარი
ცოდვილობისა და ვნებელობის დასაძლევად ნებით იღებს სულელის სახეს, ცხოვრობს
და იქცევა, როგორც სულელი. ასეთი ცხოვრებით ადამიანი ებრძვის
ამპარტავნებას. ასეთ ადამიანს ღმრთისაგან შეიძლება მიემადლოს სხვადასხვა
ნიჭი სულიწმიდისა. სალოსები ხშირად წინასწარმეტყველებდნენ, კურნავდნენ.
ძალიან ხშირად ისინი თავიანთი, თითქოსდა სულელური ქცევით ამხელდნენ ძლიერთა
ამა ქვეყნისათა. სალოსური ღვაწლი სამართლიანად ითვლება ერთ–ერთ უმძიმესად.
ადამიანებს გვაქვს რაღაც წარმოდგენები საკუთარ ღირსებაზე, პრეტენზია, რომ
საზოგადოებაში რაღაც ადგილი გვეკავოს. ამ ადამიანური "ღირსების" დაცვაში
ჩვენ ხშირად შეურაცხვყოფთ ნამდვილ ღირსებას ადამიანისას – ღმრთის ხატებას.
სალოსი უარს ამბობს ყოველგვარ ღირსებაზე, რათა სიწმინდეში დაიცვას მთავარი –
ხატება ღმრთისა.
იოანე ნათლისმცემლის ტაძრის დეკანოზი, მამა გიორგი (სხირტლაძე).
ჭეშმარიტი მხატვარი შეიძლება დარტყმული იყო,სმაგრამ ის სამყარის ხედავს ისეთს როგორიც ის არის. და ქმნის ამ სამყაროს სინკრეტულ ხატს. წარმოადგენს მას როგორც წინასწარმეტყველებას-ამაშია ხელოვნების ლოღიკა.
მისი შესწავლით იოლია იმის გაგება რომ ირგვლივ არის ყველანაირი მდგომარეობის ბევრი გამომსახველი, ბევრია საგნობრივი სამყაროს დიზაინერი და ცოტაა ნამდვილი მხატვარი რომლებსაც შეუძლიათ დანახვა და ამიტომ მკაფიოდ მოქმედება ხატების მეშვეობით.
აი სწორედ ასეთები არიან თანამედროვე ქარიზმატიკოსები რომლებიც იკვლევენ სულის ცხოვრებას და უტოვებენ ადამიანებს მის ანაბეჭდებს.
როგორ მოქმედებს იუროდივი-სალოსი-ის ნებისმიერი საშუალებებით ცდილობს მის ირგვლივ მყოფ ადამიანებში ახალი,სრული სუნთქვის ჩართვას.
თავიდან ის ამბობს რომ ყველა ადამიანი სუფთაა და სულში წმინდაა და ყველას შეუძლია მის მსგავსად ცხოვრება. მიმართავს ძლიერ ემოციებს და ხსნის, სწმენდს თანამედროვეთა გაორებულ ცნობიერებას.
თუ კი ადამიანებს აღარ ესმით მისი ხმა როგორც ხმა ზევიდან წმინდანი ქრება და გადაიცვავს სალოსი-იუროდივის სამოსს, შემდეგ შემოიხევს ტანსაცმელს, მოისვრის რესპექტაბელურობის უსარგებლო ნიღაბს და ქვებს ესვრის ღრიალით "წაეთრიეთ ყველა უკანალში!" და აი აქ ყველა ერთად ჩაისუნთქავს მთელი მკერდით და შესძახებს "ჰკა მაგას!", ეცემიან მას და წმინდა ენთუზიაზმით ატანილნი გაგლეჯენ მას.
შემდეგ ადამიანები დაფიქრდებიან იმაზე თუ რატომ ვერ გრძნობდნენ ასეთ ერთსულოვნებას,ასეთ ურთიერთთანადგომას და თითქმის ერთმანეთის სიყვარულს მანამდე სანამ ჯვარს აცვავდნენ ამ წყეულ აქციონისტს.
შემდეგ ისინი დაივიწყებენ თუ საიდან დაიწყო ყველაფერი. ჩამოკიდებენ ლურსმანზე მოკლულ სხეულს და დაიწყებენ გათამაშებას სპექტაკლისა რომელსაც ჰქვია "რელიგია".
ისინი იმეორებენ იმ საკვირველ მომენტს როდესაც საზოგადოებაში გაელვებასავით გაიბრწყინა ენთუზიაზმის და ერთიანობის მოზღვავებამ რომელიც მათ განიცადეს გონების დაბნელების და ამონთხეული ბოღმის და სიძულვილის წყალობით. ასე იქმნებოდა ყველა ღმერთი.
ქვეყნის შუაგულში, ჩვენი სამშობლოს გულში არის ასეთი შიშის დამგროვებელი, გათხრილი საფლავი გვამით რომელიც არ ექვემდებარება დროს და ხრწნას, ესაა წარმოუდგენელი პერფორმანსი.
წინასწარმეტყველები
მავრომატიმ თქვა რომ არაა ღმერთის შვილი და თვითონ მიეჭედა ზურგით ხალხისკენ და სახით ჯვრისკენ-ეს იყო ტანჯვის ამოტრიალების უცნაური არამოჩვენებითი ჟესტი.
მას მართლაც გაუხვრიტეს ხელები.
მხატვრებმა იგრძნეს 1990-ანი წლების რაღაც საერთოეროვნული ტეხილი და სცადეს მისი გამოხატვა და დაძლევა ადამიანების გამაერთიანებელი და მონანიებისკენ მომწოდებელი ხატების გამოყენებით.
მაგრამ 1990-ან წლებში რაღაცამ ვერ იმუშავა, სამყაროსთან გასაგებად და თანასწორად ლაპარაკი არ გამოვიდა. ქვეყანამ არ მიიღო სერიოზულად თანამედროვე ხელოვნება.
მაგრამ შედეგი მათ მაინც აქვთ, რუსეთის მართლმადიდებელი ეკლესიის სტატისტიკაც კი ამბობს რომ მავრომატის, ტერ-ოგანიანის და პუსის აქციების შემდეგ მორწმუნეთა რაოდენობა მკვეთრად გაიზარდა.
მორწმუნეთა რაოდენობა იზრდებოდა, ასე რომ მათ დაუდგავენ ძეგლებს იმიტომ რომ მათ რუსეთში დააბრუნეს თუნდაც ასე დაკრუნჩხული რწმენა.
ბასილი ნეტარიც ხომ გაგლიჯეს შეშფოთებულმა ამხანაგებმა როდესაც მან ქვა ესროლა ღვთისმშობლის ხატს და იქ აღმოჩნდა დაჯღაბნილი ეშმაკი.
მხატვრის მოჩვენებითი არაადექვატურობა ველურობაა ნორმალური ადამიანისთვის, მაგრამ მხატვარი ხშირად მართალია და სწორი.
მხატვრები დღეს ყველაზე უკეთესად გრძნობენ რომ ნამდვილი უკვდავება ჩვენშია და მისკენ გზა გადის დრაივზე და უშიშობაზე.
თეთრი ზოლები
არის ასეთი არტჯგუფი ბომბილები რომელმაც 5 წლის წინ მოსკოვის ცენტრს შემოავლო უწყვეტი თეთრი ზოლი რომლითაც ქვეყნის მცხოვრებლებს სიმბოლურად იცავდა იმისგან რაც მოსკოვის ცენტრშია.
გაიხსენეთ რომ გოგოლთან "ვიიში" ცარცით ხაზავდნენ რათა თავი დაეცვათ ეშმაკებისგან.
ეხლა ხალხი თეთრი ბაფთებით იმავე ადგილას დადგა.
საერთოდ ჩვენი ცხოვრება ბოლო წლებში გახდა პერფორმანსების გაგრძელება, ამ პერფორმანსების მონაწილეები არიან ჟურნალისტები იდეოლოგიიდან, სისტემის შემლამაზებლები, ელცინის დროს ალაპარაკებული შემთანხმებლები და ფარისევლები, არც ისე პატიოსანი პერფორმანსისტები რომელთაც სძულთ თანამედროვე ხელოვნება და რომლებიც მოუწოდებენ მარადიული ღირებულებებისკენ.
სამყარო ამოდის ტალახიდან და ჰუმუსიდან სადაც ცხოვრობენ სულის მთავარი გამტარებლები-მხატვრები რომლებიც ავსებენ ქაოსის და აშინელებების სამყაროში არსებულ ხვრელებს.
სიმართლე შეიძლება გამოიხატოს ძალიან ღვლარჭნილი და ჭუჭყიანი ფორმით მაგრამ ის საცსეა თანაგრძნობით, სიყვარულით და ნამდვილი უშიშობით.
მე საერთოდ მივმართავ ექიმი ხაუსის მშიერ სულს.
// დოქტორი გრეგორი ჰაუსი იყო გენიალური ექიმი-ინფექციონისტი და დიაგნოზების არაჩვეულებრივად დამსმელი მკურნალი,. მის კოლეგებს და პაციენტებს სტანჯავს მისი მძიმე ხასიათი,მაგრამ მის ინტუიტიურად დასმულ დიაგნოზებს და მის მიერ დანიშნულ მკურნალობას ენდობიან.
ჰაუსი მართლაც გამოირჩევა ექიმისთვის იშვიათი მიზანტროპია-კაცთმოძულეობით, მაგრამ ცინიზმი და ღვარძლიანობა ადამიანებთან ურთიერთობაში გამოწვეულია მისი უსასრულო მარტოობით და საკუთარ ტკივილთან გაუთავებელი ბრძოლით, მასზე გადაღებულია პოპულარული მრავალსერიანი ფილმი//.
მოამზადა სონია შპილბერგმა
ევროპელებისთვის თავისი ულამაზესი უკანალის ჩვენებით სახელგანთქმული ოლეგ კულიკის აზრით 1996 წელს მთელი რუსეთი მხარს უჭერდა კომუნისტ ზუგანოვს და მხოლოდ ახალშობილ კლასს უნდოდა ელცინი და ეს კლასი ხარჯავდა ელცინისთვის ფულს.
მაგრამ რუსეთის ისტორიაში არ ყოფილა ელცინზე უფრო დიდი ბოროტება. ეს მკაფიოდ უნდა გავიგოთ. ელცინი არის დემოკრატიის მკვლელი. რუსეთს ყავდა შესანიშნავი გენერალური მდივანი, ისტორიის უნიკალური გზავნილი.
მაგრამ მოსპეს ყველაფერი რაც სისტემაში მეტ-ნაკლებად ეწყობოდა პერესტროიკაზე და გამოძვრა ბანდიტური კრიმინალური სიფათი.
რა ახალშობილი დემოკრატია, უბრალოდ ბანდიტური კრიმინალი რომელიც ეხლა აეწყო, უფრო დისციპლინირებული გახდა და შეერწყა სახელმწიფოს. ///ამ გადარეულს ავიწყდება რომ რუსეთის ისტორიაში იყვნენ ძერჟინსკიც და მისი მანიაკი მკვლელების ბანდაც და რომ მისი გენიალური გენერალური მდივანიც,ზუგანოვიც და ელცინიც ამ და მონათესავე ბანდების მემკვიდრეები არიან, მაგრამ ამათგან გადარეული გადარეულია და რა ვქნათ. შევხედოთ და ჩვენი გზა განვაგრძოთ.
და საერთოდ თანამედროვე ფრანგი ხელოვნებათმცოდნე, ისტორიკოსი, აკადემოკოსი, მწერალი და ესეისტი ჟან კლერის თქმით თანამედროვე ხელოვნებას აღარ უნდა ჰარმონიული და გაწონასწორებული მხატვრული გარემოს შექმნა, მას სურს მაყურებლის შეძრწუნება, გადარევა, მასში ზიზღის გრძნობის აღძვრა და ამიტომ ბევრი თანამედროვე მხატვარი თავისი ნაწარმოების შექმნისას იყენებს ექსკრემენტებს, სისხლს,სპერმას, სხვა ორგანულ მასალებს.
ჟან კლერი : ჩვენ გემოვნების ესთეტიკიდან გადავედით ზიზღის ესთეტიკაზე. ხელოვნებამ აღარ უნდა მოხიბლოს მზერა, მან უნდა გამოიწვიოს ზიზღი- ამის ნიშანია ექსკრემენტებისგან და სხვა ორგანული მასალისგან გაკეთებულ ნაწარმოებთა გამრავლება.
ფრანგული ჟურნალი « ლე პუან»//Le Point//-ის საგანგებო ნომერი « სხვის გაგება», 2011 წლის მაისი, გვ. 110-115, ფრანგულიდან თარგმნა გიორგი მარჯანიშვილმა).
გაიხსენეთ ანდრე ბრეტონის ნათქვამი : « უმარტივესი სიურეალისტური მოქმედებაა რევოლვერების აღება, ქუჩაში გასვლა და ბრბოში სულერთია საით სროლა». «სიურეალიზმის მეორე მანიფესტის» ამ ფრაზას ხშირად ახსენებენ როგორც გაბედულების და პროვოკაციის მაგალითს და ავიწყდებათ მისი ბარბაროსული ხასიათის ხაზგასმა!
ასეთი პერფორმანსები თბილისშიც დადგეს მოქანდაკე კიტოვანმა, ხელოვნებათმცოდნეობის დოქტორმა ჯაბა იოსელიანმა და ა.შ//.
ოლეგ კულიკი კი ამბობს რომ ამ "საზოგადოებაში გასატარებელია ეთიკური და არა მარტო ეკონომიკურ-პოლიტიკური რეფორმები.
ამბობდნენ რომ ოცნებობდნენ დასავლურ ბურჟუაზიულ საზოგადოებაზე,მაგრამ დასავლური ბურჟუაზია გაჩნდა რეფორმაციის ხანაში როგორც საზოგადოების პროტესტი კათოლიკური ეკლესიის ხრწნის წინააღმდეგ.
ახალი ბურჟუაზიული მორალი შექმნეს კორუფციულობის და ცინიკურობის წინააღმდეგ. ამ ასკეტურმა და თავშეკავებულმა მორალმა ბიძგი მისცა საზოგადოების განვითარებას და შეიქმნა ის რაც ვერ იქმნებოდა რაღაც ეკონომიკური ფოკუსების მეშვეობით.
ეკლესიას მიუჩინეს თავისი,ხისტი და კონკრეტული მაგრამ ძალიან ძვირფასი ადგილი-მან უნდა აჩვენოს თავშეკავების და დისციპლინირებულობის მაგალითი.
რუსეთის საზოგადოება ეხლა ძალიან გარყვნილი და თავაშვებულია.
დემოკრატებიც,არისტოკრატებიც და კომუნისტებიც დარბიან საროსკიპოებში და იპარავენ ფულს.
ზოგი ამას აკეთებს ჭკვიანურად, სასიამოვნოდ და ცივილიზებულად, ზოგი კი უხეშად და ჭუჭყიანად, მაგრამ ყველა აკეთებს ერთსა და იმავეს.
დიდი ხნის წინ მე მოვუწოდე ყველა მხატვარს რელიგიური,სულიერი აღზრდის თემისთვის ყურადღების მიქცევისკნ. მაგრამ 2000-ანი წლების შუა ხანებში ეს აღიქვეს როგორც არააქტუალური მარგინალური პრობლემატიკა. ეხლა კი მარტო ამაზე ლაპარაკობენ.
მაგრამ ისევე როგორც 1990-ანი წლების დასაწყისში არსებობს გულუბრყვილო დაპირისპირება. დღეს ყველა მღვდელს და სახელმწიფოს მომხრეება აცხადებენ მკვლელებად, კორუფციონერებად, მოძალადეებად და ქურდებას და პოტესტის გამომთქმელებს კი კარგ ინტელიგენციად.
შეიძლება ასეც იყოს მაგრამ ეს გულუბრყვილობა აჩენს კონფლიქტს,იწვევს სიკვდილს და ნგრევას...
.
Но существует наивное противостояние, как и в начале 90-х: сейчас все попы, все государственники — это убийцы, коррупционеры, насильники и воры. А вот люди протестующие — это все интеллигенция, это все хорошие. Может, так оно все и есть, но ситуация ведет в никуда — к конфликту, смерти и разрушению.
А что в это время происходит в искусстве?
Искусство живет как цветочки: питаясь от земли, то есть художественной среды. Раньше в журналах были ведущие художники, критики, а сейчас какие-то дивы, владельцы салонов, светские тусовщики. Чем больше этих людей, тем хуже искусство. Искусство — это вещь несветская. А экспериментальная, неправильная, может быть.
о ведь это факт, что у нас коллекционеры предпочитают западное современное искусство российскому?
Недавно у меня купил работы музей Помпиду — знаете, сколько воя там было от французских художников: мы тут по двадцать лет работаем, а какая-то свинья приехала, полаяла, хвостиком помотала и его работы взяли. И деньги ему заплатили. И в Нью-Йорке, и в Берлине все то же самое. Художников стало очень много, разобраться довольно сложно.. Раньше тысячи человек интересовались современным искусством, а теперь сотни тысяч, а структура под это не подведена. А каждый хочет стать звездой: говорят, я на Винзаводе два раза показал, я тоже художник, я тоже квадратики рисую. Кругом тщеславие и лень. Но у нормальных художников нет никакого кризиса и коллекционеров с каждым годом становится все больше.
Больше?
Конечно. Когда я начинал, вообще не было никаких коллекционеров.
А государство должно поддерживать современное искусство?
Западный опыт говорит, что без государства настоящее искусство умирает. Только единицы из галеристов могут поддерживать некоммерческие проекты — им нужно продавать, а продать можно только то, что уже известно. Экспериментальные же проекты сегодня возможны только на деньги олигархов.
Можно понадеяться на фонд Батуриной Be Open, например?
Елена Батурина — это интересный человек, типичный пример такого планктона. Тут надо воровать плитку и заниматься пластиком, а на Западе — открывать благотворительный фонды. А уедет она в Монголию, будет стричь овец и шерсть продавать. Это — хамелеон, поэтому сейчас она поддерживает современное искусство.
А у вас как у художника есть какая-то миссия?
Воспитать счастливую дочь.
Для этого обязательно уметь рисовать?
Надо быть реализованным человеком, чтобы другого человека не грузить.
http://www.mn.ru/culture/20121206/332547277.html
ჭეშმარიტი მხატვარი შეიძლება დარტყმული იყო,სმაგრამ ის სამყარის ხედავს ისეთს როგორიც ის არის. და ქმნის ამ სამყაროს სინკრეტულ ხატს. წარმოადგენს მას როგორც წინასწარმეტყველებას-ამაშია ხელოვნების ლოღიკა.
მისი შესწავლით იოლია იმის გაგება რომ ირგვლივ არის ყველანაირი მდგომარეობის ბევრი გამომსახველი, ბევრია საგნობრივი სამყაროს დიზაინერი და ცოტაა ნამდვილი მხატვარი რომლებსაც შეუძლიათ დანახვა და ამიტომ მკაფიოდ მოქმედება ხატების მეშვეობით.
აი სწორედ ასეთები არიან თანამედროვე ქარიზმატიკოსები რომლებიც იკვლევენ სულის ცხოვრებას და უტოვებენ ადამიანებს მის ანაბეჭდებს.
როგორ მოქმედებს იუროდივი-სალოსი-ის ნებისმიერი საშუალებებით ცდილობს მის ირგვლივ მყოფ ადამიანებში ახალი,სრული სუნთქვის ჩართვას.
თავიდან ის ამბობს რომ ყველა ადამიანი სუფთაა და სულში წმინდაა და ყველას შეუძლია მის მსგავსად ცხოვრება. მიმართავს ძლიერ ემოციებს და ხსნის, სწმენდს თანამედროვეთა გაორებულ ცნობიერებას.
თუ კი ადამიანებს აღარ ესმით მისი ხმა როგორც ხმა ზევიდან წმინდანი ქრება და გადაიცვავს სალოსი-იუროდივის სამოსს, შემდეგ შემოიხევს ტანსაცმელს, მოისვრის რესპექტაბელურობის უსარგებლო ნიღაბს და ქვებს ესვრის ღრიალით "წაეთრიეთ ყველა უკანალში!" და აი აქ ყველა ერთად ჩაისუნთქავს მთელი მკერდით და შესძახებს "ჰკა მაგას!", ეცემიან მას და წმინდა ენთუზიაზმით ატანილნი გაგლეჯენ მას.
შემდეგ ადამიანები დაფიქრდებიან იმაზე თუ რატომ ვერ გრძნობდნენ ასეთ ერთსულოვნებას,ასეთ ურთიერთთანადგომას და თითქმის ერთმანეთის სიყვარულს მანამდე სანამ ჯვარს აცვავდნენ ამ წყეულ აქციონისტს.
შემდეგ ისინი დაივიწყებენ თუ საიდან დაიწყო ყველაფერი. ჩამოკიდებენ ლურსმანზე მოკლულ სხეულს და დაიწყებენ გათამაშებას სპექტაკლისა რომელსაც ჰქვია "რელიგია".
ისინი იმეორებენ იმ საკვირველ მომენტს როდესაც საზოგადოებაში გაელვებასავით გაიბრწყინა ენთუზიაზმის და ერთიანობის მოზღვავებამ რომელიც მათ განიცადეს გონების დაბნელების და ამონთხეული ბოღმის და სიძულვილის წყალობით. ასე იქმნებოდა ყველა ღმერთი.
ქვეყნის შუაგულში, ჩვენი სამშობლოს გულში არის ასეთი შიშის დამგროვებელი, გათხრილი საფლავი გვამით რომელიც არ ექვემდებარება დროს და ხრწნას, ესაა წარმოუდგენელი პერფორმანსი.
წინასწარმეტყველები
მავრომატიმ თქვა რომ არაა ღმერთის შვილი და თვითონ მიეჭედა ზურგით ხალხისკენ და სახით ჯვრისკენ-ეს იყო ტანჯვის ამოტრიალების უცნაური არამოჩვენებითი ჟესტი.
მას მართლაც გაუხვრიტეს ხელები.
მხატვრებმა იგრძნეს 1990-ანი წლების რაღაც საერთოეროვნული ტეხილი და სცადეს მისი გამოხატვა და დაძლევა ადამიანების გამაერთიანებელი და მონანიებისკენ მომწოდებელი ხატების გამოყენებით.
მაგრამ 1990-ან წლებში რაღაცამ ვერ იმუშავა, სამყაროსთან გასაგებად და თანასწორად ლაპარაკი არ გამოვიდა. ქვეყანამ არ მიიღო სერიოზულად თანამედროვე ხელოვნება.
მაგრამ შედეგი მათ მაინც აქვთ, რუსეთის მართლმადიდებელი ეკლესიის სტატისტიკაც კი ამბობს რომ მავრომატის, ტერ-ოგანიანის და პუსის აქციების შემდეგ მორწმუნეთა რაოდენობა მკვეთრად გაიზარდა.
მორწმუნეთა რაოდენობა იზრდებოდა, ასე რომ მათ დაუდგავენ ძეგლებს იმიტომ რომ მათ რუსეთში დააბრუნეს თუნდაც ასე დაკრუნჩხული რწმენა.
ბასილი ნეტარიც ხომ გაგლიჯეს შეშფოთებულმა ამხანაგებმა როდესაც მან ქვა ესროლა ღვთისმშობლის ხატს და იქ აღმოჩნდა დაჯღაბნილი ეშმაკი.
მხატვრის მოჩვენებითი არაადექვატურობა ველურობაა ნორმალური ადამიანისთვის, მაგრამ მხატვარი ხშირად მართალია და სწორი.
მხატვრები დღეს ყველაზე უკეთესად გრძნობენ რომ ნამდვილი უკვდავება ჩვენშია და მისკენ გზა გადის დრაივზე და უშიშობაზე.
თეთრი ზოლები
არის ასეთი არტჯგუფი ბომბილები რომელმაც 5 წლის წინ მოსკოვის ცენტრს შემოავლო უწყვეტი თეთრი ზოლი რომლითაც ქვეყნის მცხოვრებლებს სიმბოლურად იცავდა იმისგან რაც მოსკოვის ცენტრშია.
გაიხსენეთ რომ გოგოლთან "ვიიში" ცარცით ხაზავდნენ რათა თავი დაეცვათ ეშმაკებისგან.
ეხლა ხალხი თეთრი ბაფთებით იმავე ადგილას დადგა.
საერთოდ ჩვენი ცხოვრება ბოლო წლებში გახდა პერფორმანსების გაგრძელება, ამ პერფორმანსების მონაწილეები არიან ჟურნალისტები იდეოლოგიიდან, სისტემის შემლამაზებლები, ელცინის დროს ალაპარაკებული შემთანხმებლები და ფარისევლები, არც ისე პატიოსანი პერფორმანსისტები რომელთაც სძულთ თანამედროვე ხელოვნება და რომლებიც მოუწოდებენ მარადიული ღირებულებებისკენ.
სამყარო ამოდის ტალახიდან და ჰუმუსიდან სადაც ცხოვრობენ სულის მთავარი გამტარებლები-მხატვრები რომლებიც ავსებენ ქაოსის და აშინელებების სამყაროში არსებულ ხვრელებს.
სიმართლე შეიძლება გამოიხატოს ძალიან ღვლარჭნილი და ჭუჭყიანი ფორმით მაგრამ ის საცსეა თანაგრძნობით, სიყვარულით და ნამდვილი უშიშობით.
მე საერთოდ მივმართავ ექიმი ხაუსის მშიერ სულს.
// დოქტორი გრეგორი ჰაუსი იყო გენიალური ექიმი-ინფექციონისტი და დიაგნოზების არაჩვეულებრივად დამსმელი მკურნალი,. მის კოლეგებს და პაციენტებს სტანჯავს მისი მძიმე ხასიათი,მაგრამ მის ინტუიტიურად დასმულ დიაგნოზებს და მის მიერ დანიშნულ მკურნალობას ენდობიან.
ჰაუსი მართლაც გამოირჩევა ექიმისთვის იშვიათი მიზანტროპია-კაცთმოძულეობით, მაგრამ ცინიზმი და ღვარძლიანობა ადამიანებთან ურთიერთობაში გამოწვეულია მისი უსასრულო მარტოობით და საკუთარ ტკივილთან გაუთავებელი ბრძოლით, მასზე გადაღებულია პოპულარული მრავალსერიანი ფილმი//.
მოამზადა სონია შპილბერგმა
ევროპელებისთვის თავისი ულამაზესი უკანალის ჩვენებით სახელგანთქმული ოლეგ კულიკის აზრით 1996 წელს მთელი რუსეთი მხარს უჭერდა კომუნისტ ზუგანოვს და მხოლოდ ახალშობილ კლასს უნდოდა ელცინი და ეს კლასი ხარჯავდა ელცინისთვის ფულს.
მაგრამ რუსეთის ისტორიაში არ ყოფილა ელცინზე უფრო დიდი ბოროტება. ეს მკაფიოდ უნდა გავიგოთ. ელცინი არის დემოკრატიის მკვლელი. რუსეთს ყავდა შესანიშნავი გენერალური მდივანი, ისტორიის უნიკალური გზავნილი.
მაგრამ მოსპეს ყველაფერი რაც სისტემაში მეტ-ნაკლებად ეწყობოდა პერესტროიკაზე და გამოძვრა ბანდიტური კრიმინალური სიფათი.
რა ახალშობილი დემოკრატია, უბრალოდ ბანდიტური კრიმინალი რომელიც ეხლა აეწყო, უფრო დისციპლინირებული გახდა და შეერწყა სახელმწიფოს. ///ამ გადარეულს ავიწყდება რომ რუსეთის ისტორიაში იყვნენ ძერჟინსკიც და მისი მანიაკი მკვლელების ბანდაც და რომ მისი გენიალური გენერალური მდივანიც,ზუგანოვიც და ელცინიც ამ და მონათესავე ბანდების მემკვიდრეები არიან, მაგრამ ამათგან გადარეული გადარეულია და რა ვქნათ. შევხედოთ და ჩვენი გზა განვაგრძოთ.
და საერთოდ თანამედროვე ფრანგი ხელოვნებათმცოდნე, ისტორიკოსი, აკადემოკოსი, მწერალი და ესეისტი ჟან კლერის თქმით თანამედროვე ხელოვნებას აღარ უნდა ჰარმონიული და გაწონასწორებული მხატვრული გარემოს შექმნა, მას სურს მაყურებლის შეძრწუნება, გადარევა, მასში ზიზღის გრძნობის აღძვრა და ამიტომ ბევრი თანამედროვე მხატვარი თავისი ნაწარმოების შექმნისას იყენებს ექსკრემენტებს, სისხლს,სპერმას, სხვა ორგანულ მასალებს.
ჟან კლერი : ჩვენ გემოვნების ესთეტიკიდან გადავედით ზიზღის ესთეტიკაზე. ხელოვნებამ აღარ უნდა მოხიბლოს მზერა, მან უნდა გამოიწვიოს ზიზღი- ამის ნიშანია ექსკრემენტებისგან და სხვა ორგანული მასალისგან გაკეთებულ ნაწარმოებთა გამრავლება.
ფრანგული ჟურნალი « ლე პუან»//Le Point//-ის საგანგებო ნომერი « სხვის გაგება», 2011 წლის მაისი, გვ. 110-115, ფრანგულიდან თარგმნა გიორგი მარჯანიშვილმა).
გაიხსენეთ ანდრე ბრეტონის ნათქვამი : « უმარტივესი სიურეალისტური მოქმედებაა რევოლვერების აღება, ქუჩაში გასვლა და ბრბოში სულერთია საით სროლა». «სიურეალიზმის მეორე მანიფესტის» ამ ფრაზას ხშირად ახსენებენ როგორც გაბედულების და პროვოკაციის მაგალითს და ავიწყდებათ მისი ბარბაროსული ხასიათის ხაზგასმა!
ასეთი პერფორმანსები თბილისშიც დადგეს მოქანდაკე კიტოვანმა, ხელოვნებათმცოდნეობის დოქტორმა ჯაბა იოსელიანმა და ა.შ//.
ოლეგ კულიკი კი ამბობს რომ ამ "საზოგადოებაში გასატარებელია ეთიკური და არა მარტო ეკონომიკურ-პოლიტიკური რეფორმები.
ამბობდნენ რომ ოცნებობდნენ დასავლურ ბურჟუაზიულ საზოგადოებაზე,მაგრამ დასავლური ბურჟუაზია გაჩნდა რეფორმაციის ხანაში როგორც საზოგადოების პროტესტი კათოლიკური ეკლესიის ხრწნის წინააღმდეგ.
ახალი ბურჟუაზიული მორალი შექმნეს კორუფციულობის და ცინიკურობის წინააღმდეგ. ამ ასკეტურმა და თავშეკავებულმა მორალმა ბიძგი მისცა საზოგადოების განვითარებას და შეიქმნა ის რაც ვერ იქმნებოდა რაღაც ეკონომიკური ფოკუსების მეშვეობით.
ეკლესიას მიუჩინეს თავისი,ხისტი და კონკრეტული მაგრამ ძალიან ძვირფასი ადგილი-მან უნდა აჩვენოს თავშეკავების და დისციპლინირებულობის მაგალითი.
რუსეთის საზოგადოება ეხლა ძალიან გარყვნილი და თავაშვებულია.
დემოკრატებიც,არისტოკრატებიც და კომუნისტებიც დარბიან საროსკიპოებში და იპარავენ ფულს.
ზოგი ამას აკეთებს ჭკვიანურად, სასიამოვნოდ და ცივილიზებულად, ზოგი კი უხეშად და ჭუჭყიანად, მაგრამ ყველა აკეთებს ერთსა და იმავეს.
დიდი ხნის წინ მე მოვუწოდე ყველა მხატვარს რელიგიური,სულიერი აღზრდის თემისთვის ყურადღების მიქცევისკნ. მაგრამ 2000-ანი წლების შუა ხანებში ეს აღიქვეს როგორც არააქტუალური მარგინალური პრობლემატიკა. ეხლა კი მარტო ამაზე ლაპარაკობენ.
მაგრამ ისევე როგორც 1990-ანი წლების დასაწყისში არსებობს გულუბრყვილო დაპირისპირება. დღეს ყველა მღვდელს და სახელმწიფოს მომხრეება აცხადებენ მკვლელებად, კორუფციონერებად, მოძალადეებად და ქურდებას და პოტესტის გამომთქმელებს კი კარგ ინტელიგენციად.
შეიძლება ასეც იყოს მაგრამ ეს გულუბრყვილობა აჩენს კონფლიქტს,იწვევს სიკვდილს და ნგრევას...
.
Но существует наивное противостояние, как и в начале 90-х: сейчас все попы, все государственники — это убийцы, коррупционеры, насильники и воры. А вот люди протестующие — это все интеллигенция, это все хорошие. Может, так оно все и есть, но ситуация ведет в никуда — к конфликту, смерти и разрушению.
А что в это время происходит в искусстве?
Искусство живет как цветочки: питаясь от земли, то есть художественной среды. Раньше в журналах были ведущие художники, критики, а сейчас какие-то дивы, владельцы салонов, светские тусовщики. Чем больше этих людей, тем хуже искусство. Искусство — это вещь несветская. А экспериментальная, неправильная, может быть.
о ведь это факт, что у нас коллекционеры предпочитают западное современное искусство российскому?
Недавно у меня купил работы музей Помпиду — знаете, сколько воя там было от французских художников: мы тут по двадцать лет работаем, а какая-то свинья приехала, полаяла, хвостиком помотала и его работы взяли. И деньги ему заплатили. И в Нью-Йорке, и в Берлине все то же самое. Художников стало очень много, разобраться довольно сложно.. Раньше тысячи человек интересовались современным искусством, а теперь сотни тысяч, а структура под это не подведена. А каждый хочет стать звездой: говорят, я на Винзаводе два раза показал, я тоже художник, я тоже квадратики рисую. Кругом тщеславие и лень. Но у нормальных художников нет никакого кризиса и коллекционеров с каждым годом становится все больше.
Больше?
Конечно. Когда я начинал, вообще не было никаких коллекционеров.
А государство должно поддерживать современное искусство?
Западный опыт говорит, что без государства настоящее искусство умирает. Только единицы из галеристов могут поддерживать некоммерческие проекты — им нужно продавать, а продать можно только то, что уже известно. Экспериментальные же проекты сегодня возможны только на деньги олигархов.
Можно понадеяться на фонд Батуриной Be Open, например?
Елена Батурина — это интересный человек, типичный пример такого планктона. Тут надо воровать плитку и заниматься пластиком, а на Западе — открывать благотворительный фонды. А уедет она в Монголию, будет стричь овец и шерсть продавать. Это — хамелеон, поэтому сейчас она поддерживает современное искусство.
А у вас как у художника есть какая-то миссия?
Воспитать счастливую дочь.
Для этого обязательно уметь рисовать?
Надо быть реализованным человеком, чтобы другого человека не грузить.
http://www.mn.ru/culture/20121206/332547277.html
6 ноября 2013,
Олег Кулик: Мир растет из грязи и гумуса
Художник и перфоманист рассказал «Московским новостям», что такое акционизм и почему в России сажают за искусство
«Война»
Участники «Войны» до того, как стать акционистами, планировали стать закройщиками модной одежды. Они прекрасно разбирались в пошиве штанов и политике, и их запредельно интересовал медиаэффект, поэтому актов современного искусства они, по сути, не произвели. Они стали промежуточной стадией между 90-ми и 2010-м. Все их партизанские акты относились в основном к современной политике, на чем они и настаивают, в отличие от следующего этапа — поколения Pussy, которые довольно образованные ребята, увлеченно изучают современное искусство и жаждут посвятить себя художественному творчеству. «Война» может стать андеграундным супербрендом и шить модные шмотки, которые будут слегка натирать в паху.Pussy
Искусство — это то, что рамируется, что остается, эстетического в нем больше, чем этического, так как это то, что хранит культурную память и способно «воскресить» содержание в других, новых условиях. Это гербарий, ДНК духа в памяти человека. Пусси занимаются именно современным искусством, проанализировав авангард 20-х годов, 60-е и акционизм 90-х годов ХХ века, они выработали очень интересный образ: с одной стороны, анонимный, а с другой — яркий и простой, абсолютное воплощение идей Малевича, механического театра Татлина, вплоть до опытов американских минималистов. Pussy Riot, как эмансипированные современные крестьяне, как раз врезались в раму «иконы», озорно внеся в это элемент современного политического активизма и феминизма. Никто не придал большого значения тому, что девочки выдали не горизонтальный посыл, они ломают прежде всего стереотип современного искусства и обращаются не к обществу, а напрямую к Богородице — это сильнейший вертикальный выстрел! И высшая сила их услышала, страна вздрогнула и проснулась. Девочки обратились не к уму людей, они неожиданно прошли через их сердца, где таится настоящая Сила — она не живет в облатках, иконах, поклонах и атрибутах, это не йога на службе просветляющегося сознания. Девочки из Pussy Riot — новый образ России, чистые цвета, раскрепощенные тела и анонимный лик, как у «всех нас», у безгласого народа, который видит в Богородице заступницу всех беззащитных и униженных. В общем, гром грянул — все их услышали, мир увидел РПЦ и нашу власть такими, какими они являются. Мультики с Pussy Riot, плакаты, майки, спины звезд — весь мир в курсе. Мир понимает, что Pussy — это мощный жест, и они очень сильные художники.Ситуация
Надо быть темным человеком, чтобы не понять истинный смысл этой акции и желание всех этих «сочувствующих» представить их порыв глупостью. Но чего удивительного в стране, где золотоволосый Ильич, который подтирался Евангелием, лежит в самом ее сердце вместо зарытой могилы, а все вокруг молятся Богу. Вчера под звездой маршировали, сегодня с крестом стоят, а завтра с фашистским крестом будут бегать за ближним. Так что никаким другим, «комфортным» способом внимание на бесовскую ситуацию не обратишь. Высшая сила спасет Россию в очередной раз, так как жертва девочек принята, и жестокий суд над художниками это утвердил.
В конце концов они сказали Богородице: хватит
быть в тени мужиков и в тени своего сына — это самый интересный
феминистский посыл в истории
Акционизм
Это способ выражения, форма современного искусства, которое делается быстро и непосредственно, это молния, часто дикий поступок, в котором мысль трезвого ума и смелого сердца бьются в темном мареве бешено меняющегося мира. Акционизм неразрывно связан с реальностью, это только здесь и сейчас: ночью одно решение, утром уже может быть другое и так далее. Поэтому наш акционизм 90-х — это такое полуюродство, обращение больше к императивам, одинокий крик в пустыне. Мы работали на развале идеологии, великая империя материалистов на крови рушится за одно мгновение — как это переварить и понять? Все исчезло, будто и не было, как дым. Вот жили себе в системе, где все предсказуемо и полная изоляция, а потом вдруг пиши что хочешь, говори что хочешь и нет никаких институций, даже те, что были, разрушены. Были, конечно, квазиинституты, художественный андеграунд, но они тоже испарились. Все способные ребята уехали на Запад, в 90-е в России остались одни неудачники.
Инсталляция
«Русское (Красная площадь)» 1999 г. - один из экспонатов выставки «Олег
Кулик. Хроника. 1987 - 2007». Открытие выставки состоялось в ЦДХ в
рамках программы «Москва актуальная»
90-е никогда не повторятся
Москва зажглась бесконечными палатками с ликерной радугой, а на вершине их — король Амаретто. Кто была эта новая публика? Мир несся в тартарары. Единственный шанс произвести разумную перестройку больного организма был бездарно и агрессивно отброшен — наивную страну соблазнил пьяный медведь Ельцин: бери суверенитету столько, сколько можешь унести. И понесли... Оставалась только животная рефлексия на происходящее — твое тело. Зубы, руки, кровь, крик, слух — я с этими вещами как художник и работал, встал на четвереньки, вел себя как потерявший все человеческое изгой. Настоящее выпустило на наши улицы динозавров больших и маленьких, которые гонялись друг за другом и жрали, — это был парк юрского периода с дикарями, измученными идеологией и завистью. Как адекватно отражать это время? Встать на четвереньки и кусать людей за ноги. Художник в 90-е будто вышел из летаргического сна и почувствовал дикую свободу, это было страшно и прекрасно одновременно. Стало понятно, что в нашей стране человек «дышит вольно» и абсолютно освобожден от нормальных человеческих качеств — заботы о ближнем, любви, ответственности, авторитетности. Как говорил солнцеподобный профессор Пятигорский: «Проблема России — это не коррупция, не глупость, не дороги и дураки, не хамство и не чиновничий произвол, а лишь всякая х...». И вот на фоне этой х... забегал оживший вдруг человечек, который сходил с ума от оголтелой свободы, бешено наслаждался тем, что вообще живой. Что есть удивительный и непостижимый мир гигантского мегаполиса, где для тебя всегда найдется уголок, есть на окраинах природа, есть существа, шкурки, которые можно погладить и погреться, хавка, водичка — что еще живому надо? Теперь, правда, и эти ценные ресурсы подзажали и заморозили люди с чистыми руками и леденящими глазками, и мы опять оказались в режиме выдавливания национальной идеи через одно место, но власть, в общем, не виновата в том, что она такая, — просто лицо нашего народа таково, что отращивает одну и ту же кровавую бороду, сколько его ни подбривай западными «джилеттами».
Левацкий облик Pussy Riot, таких анонимных
активистов без лиц, как будто шагнул через век из толпы супрематических
крестьян Малевича
Мы
Наша империя вновь и вновь восстает из пепла на основе каких-то идеологических парадоксов. Восстановление духовности представляют как фундамент бюрократической государственности, а как же свобода человека, его достоинства и благополучия? Или уже почти воплощенный сценарий — коктейль из нефти, крови коммунистических идей и «опиума» РПЦ. Сама же соглашательская церковь сейчас ведет чистого молодого человека по пути мессии, как и более 2 тыс. лет назад. Сначала из его юродского жеста сделают акт мученичества, потом придадут облик святости, прочтут странные слова как пророчество и в конце обнаружат, что это была мессия и упадут на колени. Если в 90-х был идеологический вакуум и разгул физических, витальных сил человека, то сейчас идет идеологическая заморозка и одновременно размораживание множества мелких насекомых-монстров — мистических, спиритуалистических, коммунистических, религиозных, государственных, почвеннических (чего стоят только одни казаки в полковничьих погонах на Тверской). У всех вдруг появились какие-то могучие телеги о том, как нам обустроить Россию. И все эти части зигзагообразной вертикали предлагают какие-то диковинные схемы.Как говорил Бердяев: «Да знаете ли вы, что такое Россия? Это ледяная пустыня, по которой бродит лихой человек!» Не случайно Бакунин и эта анархистская туса зародились так мощно в России, где всегда была тяга к людям, живущим одним духом, юродивым, неприкаянным безумным святым и отшельникам. Но если посмотреть в историю, общество само выращивает себе власть, какую хочет, а механизм любой власти осуществляется только через частную собственность. Если же отменить частную собственность, то у власти исчезнет всякая основа для законного существования, и она станет кровопийцей. В России всегда это понимали, поэтому именно здесь, как ни странно, может зародиться новая форма организации общества по примеру древних мессианских общин (из которой вышли и Иоанн, и Иисус) — сакральная демократия, где собственность общая и поэтому реализуема тотальная справедливость. У нас как нигде может быть оценена высшая справедливость. И вернувший себе незамутненный взгляд и прежнюю чувствительность посттехнологический, пропитанный новейшими гаджетами новый Век ждет ее.
Бог
Разумеется, нынешняя власть атеистична в своей основе, что не так уж и плохо в современном механистическом мире. Верхушка этой власти вообще инфернальна и реализует инфракрасную магию вавилонского образца. Pussy Riot просто бесстрашно ткнули в глаз черту, обратились за помощью к Богородице — они коснулись этой экзистенциальной тайны русской души, сознающей, что справедливость есть только на небе! Так разверзнитесь же небеса и свершите свой правый суд! Армия сатаны поднялась против трех девочек-матерей и вдруг впала в ужас: «Как это возможно, поворачивать высшую силу против нас?! Как можно нас разделять? Мы ее представители на земле! Не сметь поднимать сакральные покрова с наших остекленевших и омертвевших глаз!»И все таки самое тяжелое для Pussy — это та полуинтеллигенция, которая пытается их защищать и для этого делает из девочек идиоток. Этим людям сложно разобраться, оставаясь в черно-белой логике сиюминутного политиканства, что Pussy не марионетки от политики в чужих руках и ими руководили не закулисные интриганы или желание прославиться, а логика всего современного искусства. Они не знают, не понимают искусства так же, как и власть, против которой эта полуинтеллигенция так горячо настроена. Они не понимают, как можно говорить с Создателем на равных. А девочки-панки знают как, только это знание дает энергию действовать и понимать, а познание добра и зла через освобождающее действие и есть путь к животворящей вере.
И какое искусство могло зарождаться в такой
стране, где первый «коллекционер», которого я увидел, приехал ко мне на
встречу с пулеметами?
Институты
Деятельность пустынников и харизматиков от веры, благодаря которым выжила святая церковь в период гонений, всегда была овеяна «хозяйственным» подходом. Вот эти самые хозяйственники вылезали из тени чистой веры в жирные времена и начинали устраивать торговые ряды вокруг учредительной жертвы. И тогда начиналось время зон, вместо коммун частная собственность, паханы, иерархия, дележка и сирый, окормляемый народ, которому под страхом изгнания запрещено подходить к вертикали познания. А пустынников забывали в пустыне или в крайнем случае сжигали. Это было и есть. Когда заканчивается живая религиозность, начинается ритуальная религия, и далее поклонение мертвой материи, капитализму и дорогим изображениям Бога, а не самому живому Богу, который только и успел сказать, где его найти: «Я там, где двое любят друг друга».Нужно понимать современную логику, которая выросла из истории мирового искусства и утвердила всей своей многовековой работой, что современное искусство не облизывает сапоги хорошего вкуса — оно есть посильное обнаружение любой фальши, бутафории или лицемерия. Искусство видит красоту только в преодолении страхов и яростном пародировании Лукавого (главное, в самом себе) и приоткрывает главную тайну человечества — служение временному и быстротекущему и есть служение Богу, а служение чему-то священному и неизменному есть злая иллюзия. Намерения Системы или Вертикали опереться на что-то условное как на нечто вечное несостоятельны. Вот уж настоящее бесовство— желать временное сделать вечным! Современное искусство не воюет ни с кем, оно смотрит на жизнь через зеркало объемного художественного образа и не позволяет себя оболванить придуманными верами и витиеватыми правдами. По мере сил и способностей искусство трансформирует «веры» в образы-резонаторы прямого, ясного взгляда на реальность и ее возможности. Сейчас, похоже, только современное искусство способно действенно повлиять на нашу жизнь — даже главные иерархи церкви объявили, что будут делать православные перфомансы. Пока в России мощи лукавого дедульки принимают подношения под окнами верховного правителя, сам правитель оборачивается белым лебедем, а в ХХС по странным обстоятельствам нет эха, материал для художественных поступков не иссякнет.
Мы действительно страна, абсолютно потерявшая
веру, страна, где никто никому не доверяет, все врут — это основа
нашего глубинного неверия и анархизма
Юродство
Подлинный Художник может быть недоумком, но он часто видит мир таким, какой он есть, и создает образ его синкретически. Предъявляет его как предсказание — в этом есть логика искусства, исследуя которую нетрудно понять, что вокруг много изобразителей всяких состояний, дизайнеров вещного мира и мало настоящих художников, которые могут видеть. Видеть и поэтому четко действовать через образы. Вот это и есть сегодняшние харизматики, которые наследуют жизнь духа и оставляют людям его отпечатки.Как действует юродивый — любыми способами пытается включить новое, полное дыхание у окружающих его людей. Вначале он говорит: вы же все чистые, святые в душе, вы можете жить, как Он! Взывает к сильным эмоциям и распутывает, очищает раздвоенное сознание современников. Если люди перестают слышать его голос, как голос свыше, святой гаснет и переодевается в юродивого, разрывает на себе одежды, сбрасывает ненужную маску респектабельности и кидает камни в иконы с криком «идите все в задницу!». И вот тут-то все в едином порыве вдыхают полной грудью и вскрикивают: «Бей его!» — и бросаются на него, и разрывают в едином порыве священного энтузиазма. Потом люди задумаются: что же мы раньше не чувствовали такого единодушия, такого дружеского плеча, чуть ли не любви друг к другу, до того как распяли этого треклятого козла-акциониста? И забыв, с чего все началось, повесят убиенное тело на гвоздь и начнут разыгрывать спектакль под названием «религия», воспроизводя тот удивительный момент, когда в обществе, как вспышка молнии, засиял прилив энтузиазма и общности, который они однажды пережили благодаря помутнению рассудка и выплеснувшейся злобе и ненависти. Так создавались все боги.
Посреди страны, в сердце нашей родины, лежит
эдакий накопитель страха: разрытая могила с телом, неподверженным
времени и тлену. Это немыслимый перфоманс
ცოფიანი ძაღლი ანუ უკანასკნელი ტაბუ რომელსაც იცავს მარტოსული
ცერბერი//ალეკსანდრ ბრენერთან ერთად// მოსკოვი, ქუჩა მალაია იაკიმანკა
მ.გელმანის გალერეის წინ,1994 წლის 23 ნოემბერი.
Бешеный пес, или Последнее табу, охраняемое Oдиноким Цербером (совместно с Александром Бренером). Москва, улица Малая Якиманка перед галереей М. Гельмана. 23 ноября 1994
Бешеный пес, или Последнее табу, охраняемое Oдиноким Цербером (совместно с Александром Бренером). Москва, улица Малая Якиманка перед галереей М. Гельмана. 23 ноября 1994
© Олег Кулик
Пророки
Мавроматти сказал «я не сын бога» и прибил себя спиной к публике и лицом к кресту — это был странный жест выворачивания страданий наизнанку, которые не были показухой. Ему реально пробили руки, пока он смотрел не мигая на ХХС. Художники почувствовали какой-то общий национальный надлом 90-х, попытались его выразить и преодолеть, обратившись к ясным образам и символам, объединяющим людей и одновременно зовущим к покаянию. Что-то в 90-е у них не сработало, не получилось говорить с миром понятно, на равных. Страна не приняла современное искусство всерьез. И все-таки результат у них есть, но от противного — даже официальная статистика РПЦ, между прочим, говорит о том, что число верующих после акций Мавроматти, Тер-Оганьяна и Пусси резко увеличивалось. Прихожан становилось больше, так что им будут ставить памятники за то, что они вернули веру в России, пусть и такую корявую. Василия Блаженного ведь тоже разорвали обеспокоенные товарищи, когда он бросил камень в икону Богоматери, разбил, а там оказался намалеванный черт. Кажущаяся неадекватность художника — дикость для нормального человека, но он часто оказывается прав. Художники как никто сегодня чувствуют, что настоящее бессмертие внутри нас и путь к нему лежит через драйв и бесстрашие.Белые ленты
Есть такая артгруппа «Бомбилы», которая пять лет назад проехалась по всему Садовому кольцу и очертила непрерывную белую ленту, символически защищая всех жителей страны от того, что внутри нее, — помните, мелом чертили у Гоголя в «Вие», защищаясь от бесов. А теперь народ стал с белыми лентами по этому же кольцу. Наша жизнь в последние годы стала вообще продолжением перфомансов, в которых участвуют журналисты от идеологии, украшатели системы, заговорившие при Ельцине соглашатели и фарисеи, такие не очень честные перфомансисты, которые ненавидят современное искусство и взывают к вечным ценностям. Мир растет из грязи и гумуса, где живут главные проводники духа — художники, которые являются затычками прорех в мир хаоса и ужаса. Правда может выражаться в очень корявой и грязной форме, но она наполнена состраданием, любовью и истинным бесстрашием. В общем, я лично буду молиться голодному духу Доктора Хауса.Подготовила Соня Шпильберг
http://posta-magazine.ru/lifestyle/interview-with-oleg-kulik
Эксклюзив: Олег Кулик — о главных проблемах искусства и общества
Об авторе
Все статьи автора
— cелебрити-журналист, одинаково интересно рассказывает о новом путешествии, beauty-процедуре или светском вечере.
И никогда не упускает из виду мельчайших деталей.
И никогда не упускает из виду мельчайших деталей.
Один
из самых провокационных художников современности — Олег Кулик —
пообщался с приглашенным редактором Posta-Magazine Марией Лобановой.
Фото Ян Кооманс
И рассказал, почему почему 90-ые еще не закончились,
по какой причине искусство переживает кризис и в чем было самое большое зло в истории России.
Полгода назад все решили, что искусство в упадке — галереи закрываются, коллекционеры разбежались. Что же происходит сейчас?
Везде
происходит одно и то же — все хотят жизни за чужой счет. И в галереях
такая же ситуация, как и по всей стране: некоторый дефолт и переход в
новое качество.
И в чем это новое качество заключается?
Я считаю,
что 90-е заканчиваются только сегодня — они не закончились в 90-е.
Вместе с Гутовым, Осмоловским и Чтаком мы создали проект «90-е: победа
и поражение» . А сейчас в России начался новый период — идут протесты:
впервые в России заговорили о свободе, но не об экономической свободе.
Всегда во всех революциях были бедные против богатых. Несчастные против
счастливых. Выброшенные против избранных. А сейчас богатые против
бедных — тех, кто избирает Путина. Успешные против неуспешных.
Такая же
ситуация была с выборами 1996 года, когда вся страна была за Зюганова,
и только зарождающийся новый класс хотел Ельцина. И давал на него
деньги.
Вот
не было большего зла в истории России, чем Ельцин. Надо это четко
понимать. Ельцин — убийца демократии. У нас был замечательный генсек,
уникальное послание истории. Но все, что более-менее настраивалось
в системе на перестройку, уничтожили, и вылезла бандитская криминальная
рожа. Какая там нарождающаяся демократия... Просто бандитский криминал,
который сейчас организовался, дисциплинировался и огосударственился.
Это вы все сейчас о своей выставке про 90-е рассказываете?
Мы сейчас
говорим про две выставки — выставка «90е кончаются сегодня» прошла
в ноябре, а выставка «Накануне» будет весной. Одна заканчивает эпоху,
другая начинает.
Главный
пафос — это соединение. Все мы понимаем, что перемены, которые должны
в этом обществе произойти, носят не сугубо экономически-политический
характер, они носят этический характер. Вот говорят: мы мечтали
о буржуазном обществе, как на Западе. Но буржуазия западная родилась
во времена реформации, как сильный протест общества против разложения
католической церкви. Новая буржуазная мораль была создана против
коррупционности и циничности. Благодаря этой аскетичной и сдержанной
морали общество стало развиваться и создалось то, что не создавалось
благодаря экономическим каким-то фокусам. Церкви было указано свое
место — очень жесткое и конкретное, но очень ценное. Она должна
показывать образец сдержанности и дисциплинированности.
В России возможно появление буржуазной морали?
У нас
общество сейчас очень распущенно: демократы, аристократы или
коммунисты — все бегают по борделям и воруют деньги. Все, я утверждаю.
Просто одни умные, приятные и цивилизованные, а другие делают это грубо,
грязно и топорно. Я давно призывал всех художников обратиться к теме
религиозного, духовного воспитания, но в середине нулевых это было
воспринято как такая неактуальная маргинальная проблематика. А сейчас
только это и обсуждается.
Но существует
наивное противостояние, как и в начале 90-х: сейчас все попы, все
государственники — это убийцы, коррупционеры, насильники и воры. А вот
люди протестующие — это все интеллигенция, это все хорошие. Может, так
оно все и есть, но ситуация ведет в никуда — к конфликту, смерти
и разрушению.
А что в это время происходит в искусстве?
Искусство
живет как цветочки: питаясь от земли, то есть художественной среды.
Раньше в журналах были ведущие художники, критики, а сейчас какие-то
дивы, владельцы салонов, светские тусовщики. Чем больше этих людей, тем
хуже искусство. Искусство — это вещь несветская. А экспериментальная,
неправильная, может быть.
Но ведь это факт, что у нас коллекционеры предпочитают западное современное искусство российскому?
Недавно
у меня купил работы музей Помпиду — знаете, сколько воя там было
от французских художников: мы тут по двадцать лет работаем, а какая-то
свинья приехала, полаяла, хвостиком помотала и его работы взяли.
И деньги ему заплатили. И в Нью-Йорке, и в Берлине все то же самое.
Художников стало очень много, разобраться довольно сложно.. Раньше
тысячи человек интересовались современным искусством, а теперь сотни
тысяч, а структура под это не подведена. А каждый хочет стать звездой:
говорят, я на Винзаводе два раза показал, я тоже художник, я тоже
квадратики рисую. Кругом тщеславие и лень. Но у нормальных художников
нет никакого кризиса и коллекционеров с каждым годом становится все
больше.
Больше?
Конечно. Когда я начинал, вообще не было никаких коллекционеров.
А государство должно поддерживать современное искусство?
Западный
опыт говорит, что без государства настоящее искусство умирает. Только
единицы из галеристов могут поддерживать некоммерческие проекты —
им нужно продавать, а продать можно только то, что уже известно.
Экспериментальные же проекты сегодня возможны только на деньги
олигархов.
Можно понадеяться на фонд Батуриной Be Open, например?
Елена
Батурина — это интересный человек, типичный пример такого планктона.
Тут надо воровать плитку и заниматься пластиком, а на Западе — открывать
благотворительный фонды. А уедет она в Монголию, будет стричь овец
и шерсть продавать. Это — хамелеон, поэтому сейчас она поддерживает
современное искусство.
А у вас как у художника есть какая-то миссия?
Воспитать счастливую дочь.
Для этого обязательно уметь рисовать?
Надо быть реализованным человеком, чтобы другого человека не грузить.
tp://www.dw.de/
адаисты в Берлине
Движение дада в Берлине возникло в последние месяцы Первой мировой
войны. В Берлине начал издаваться журнал Neue Jugend ("Новая молодежь").
Слава дадаистов поначалу была скандальной. Поначалу...
Жорж Грос. "Се человек"
Один вид Neue Jugend был провоцирующим: журнал дадаистов выходил в
очень крупном формате - и это в ситуации острого дефицита бумаги и
официального запрета на появление новых изданий. Чтобы обойти цензуру,
первый номер журнала был сразу указан как седьмой. Журнал печатали то в
четыре краски, то белыми буквами на черных страницах. Его издатели
призывали немцев сдавать продуктовые карточки в пользу военнопленных:
голодающая Германия не должна была забыть о своих попавших в беду
врагах. Художник и поэт Жорж Грос (Georg Ehrenfried Groß, в 1915 году в
знак протеста против развязанной в Германии антианглийской
истерии изменивший имя на George Grosz) опубликовал статью о
психологической необходимости езды на велосипедах: без велосипедов -
никакой политики. Все это выглядело дико.
Что хотели дадаисты?
Движущей силой радикального журнала были Жорж Грос и братья Херцфельде - Виланд и Хельмут. Виланд (Wiland Herzfelde) стал позже издателем, основав издательство подрывной и передовой литературы Malik, Xельмут (Helmut Herzfelde) под именем Джон Хартфилд (John Heartfield) стал знаменитым коллажистом. А Neue Jugend цензура закрыла уже после выпуска пяти номеров.
Жорж Грос. "Христос в газовой маске", 1927
Дадаисты хотели оскорблять и возмущать, их протест был настолько
агрессивным, что неизбежно должен был вызывать встречный протест.
Дадаисты обрушились на литературу и искусство, на культуру в целом, на
буржуазную мораль, на государственную идеологию, на представления о
приличном и достойном. Дадаисты требовали ликвидации искусства и
культуры, не скупились на оскорбления. Характерной особенностью было
отсутствие, так сказать, "позитивной" программы. Любимыми словами
дадаистов были "ничто", "чушь", "чепуха", "бессмыслица". Дадаисты в
огромных количествах производили оскорбительную и веселую чепуху,
полагая, что чепухой и чушью является то, против чего они протестуют.
Жорж Грос. "Страдающий от неразделенной любви", 1916
Дадаисты, занимаясь травлей экспрессионистов, издевались над
проявлениями пафоса в искусстве, вообще над тем, что у произведения
искусства есть какой-то "дух", отличающий картину от бумажки с
каракулями. Картинки дадаистов - это просто буквы, просто линии, просто
вырезки из газет и фотографий. Не изображать действительность следовало,
а предъявлять ее. Дадаизм размывал границу между искусством и
неискусством, идея рэди-мейда (ready made), то есть найденного на улице
предмета, выставленного потом в качестве произведения искусства, -
типично дадаистская.
Победила швейная машинка
Дадаисты не были озабочены созданием произведений искусства, их целью были спонтанные действия, вызывающие сильную реакцию публики. Кажущаяся сегодня типичной дадаистская акция, прошедшая в июле 1917 года в Берлине, выглядела так: дадаисты Рауль Хаусман (Raoul Hausmann) и Йоханнес Баадер (Johannes Baader) громкими голосами зачитывали на улице обрывки фраз, случайно найденных в толстой книге, следя только за ритмом слов, а не за смыслом. Новый отрывок находился в новом случайном месте книги.
Но все же дадаисты предпочитали форму собраний, вечеров, кабаре. Там делались доклады, читались стихи и разыгрывались сценки. Темы докладов были такие: "Художник малюет, как бык мычит" или "Техника окончательно признанной бессмыслицы как смысла мироздания". Некоторые доклады состояли просто из обругивания публики. На одном из вечеров проводилось состязание пишушей и швейной машинок, победила швейная. Первые акции дадаистов настолько раздражали и публику и владельцев помещений, что, бывало, дадаистам попросту отключали электричество на полуслове.
Реакция
Дадаисты рассчитывали на то, что их спонтанные абсурдистские акции будут неизменный шокировать, но берлинская публика быстро привыкла. Тот, кто посещал дадаистский вечер во второй раз, шока уже не испытывал. Дадаистские вечера оказались авангардистской разновидностью хорошо известного и любимого публикой кабаре (в смысле сценического представления с песнями, кордебалетом, стихами и сатирой). Эти вечера хорошо посещались, а входные билеты стоили недешево. Отправлялись дадаисты и в турне по Германии: их устраивали коммерческие концертные агентства.
Дадаисты рекламировали свои акции, выставки и книги в респектабельных журналах, стиль дадаистских объявлений с летящими вырезанными буквами, со сваленными в хаотичную кучу словами, линиями и фрагментами фотографий моментально узнавался и был куда более привлекателен, чем остальная визуальная продукция. Дадаизм оказался коммерчески выгодным предприятием. Разумеется, интеллигенция испытывала к нему симпатию.
Скандалы, конечно, тоже были, но с цензурными запретами тогда сталкивались далеко не только дадаисты. Жорж Грос три раза становился жертвой запретов, его работы оскорбили общественную мораль. Третий судебный процесс по поводу его рисунка, изображающего распятого Христа в газовой маске, художник выиграл. Его не приняли в Академию художеств, зато процесс поспособствовал тому, что и рисунок, и его автор стали широко известны.
Автор: Андрей ГороховРедактор: Ефим Шуман
Что хотели дадаисты?
Движущей силой радикального журнала были Жорж Грос и братья Херцфельде - Виланд и Хельмут. Виланд (Wiland Herzfelde) стал позже издателем, основав издательство подрывной и передовой литературы Malik, Xельмут (Helmut Herzfelde) под именем Джон Хартфилд (John Heartfield) стал знаменитым коллажистом. А Neue Jugend цензура закрыла уже после выпуска пяти номеров.
Жорж Грос. "Христос в газовой маске", 1927
Жорж Грос. "Страдающий от неразделенной любви", 1916
Победила швейная машинка
Дадаисты не были озабочены созданием произведений искусства, их целью были спонтанные действия, вызывающие сильную реакцию публики. Кажущаяся сегодня типичной дадаистская акция, прошедшая в июле 1917 года в Берлине, выглядела так: дадаисты Рауль Хаусман (Raoul Hausmann) и Йоханнес Баадер (Johannes Baader) громкими голосами зачитывали на улице обрывки фраз, случайно найденных в толстой книге, следя только за ритмом слов, а не за смыслом. Новый отрывок находился в новом случайном месте книги.
Но все же дадаисты предпочитали форму собраний, вечеров, кабаре. Там делались доклады, читались стихи и разыгрывались сценки. Темы докладов были такие: "Художник малюет, как бык мычит" или "Техника окончательно признанной бессмыслицы как смысла мироздания". Некоторые доклады состояли просто из обругивания публики. На одном из вечеров проводилось состязание пишушей и швейной машинок, победила швейная. Первые акции дадаистов настолько раздражали и публику и владельцев помещений, что, бывало, дадаистам попросту отключали электричество на полуслове.
Реакция
Дадаисты рассчитывали на то, что их спонтанные абсурдистские акции будут неизменный шокировать, но берлинская публика быстро привыкла. Тот, кто посещал дадаистский вечер во второй раз, шока уже не испытывал. Дадаистские вечера оказались авангардистской разновидностью хорошо известного и любимого публикой кабаре (в смысле сценического представления с песнями, кордебалетом, стихами и сатирой). Эти вечера хорошо посещались, а входные билеты стоили недешево. Отправлялись дадаисты и в турне по Германии: их устраивали коммерческие концертные агентства.
Дадаисты рекламировали свои акции, выставки и книги в респектабельных журналах, стиль дадаистских объявлений с летящими вырезанными буквами, со сваленными в хаотичную кучу словами, линиями и фрагментами фотографий моментально узнавался и был куда более привлекателен, чем остальная визуальная продукция. Дадаизм оказался коммерчески выгодным предприятием. Разумеется, интеллигенция испытывала к нему симпатию.
Скандалы, конечно, тоже были, но с цензурными запретами тогда сталкивались далеко не только дадаисты. Жорж Грос три раза становился жертвой запретов, его работы оскорбили общественную мораль. Третий судебный процесс по поводу его рисунка, изображающего распятого Христа в газовой маске, художник выиграл. Его не приняли в Академию художеств, зато процесс поспособствовал тому, что и рисунок, и его автор стали широко известны.
Автор: Андрей ГороховРедактор: Ефим Шуман
Обердада - Йоханнес Баадер. Баадер, перед войной - преуспевающий богатый архитектор 1875 года рождения (гораздо старше остальных берлинских дадаистов), сместился сознанием по мере вступления войны в свои права. Он считал себя Повелителем Мира (от этого - Обердада); в дни более-менее ясного сознания Баадер был Джозеф Смит, основатель мормонизма, а в дни наступления болезни - Иисус Христос. Люди, далекие от брютизма, могут счесть, что Баадер был здоров, и его шизофрения - поза, принятая для усугубления парадокса, что-то вроде требования права писять и какать разными цветами. Но нет, у Баадера был сертификат, удостоверяющий психическую болезнь (лицензия охотника, называл этот сертификат Хьюльзенбек) - из-за этого сертификата, Баадер использовался остальными дадаистами в кажетсве живого тарана. 17 ноября 1918 (или 16 августа 1918, или 1917), через 10 дней после объявления Советской Республики в Баварии, Баадер явился в Берлинский Кафедрал. Взгромоздившись на алтарь (или верхом на лошади) Баадер провозгласил:
"ДАДА СПАСЕТ МИР!"
"ХРИСТА - К ЧЕРТУ!"
"КТО ТАКОЙ ТЕБЕ ХРИСТОС? ХРИСТОС ТАКОЙ ЖЕ, КАК И ТЫ - ЕМУ НАЧХАТЬ НА ТЕБЯ"
"НАМ НАЧХАТЬ НА ИИСУСА ХРИСТА"
"ВЫ НАСМЕХАЕТЕСЬ НАД ХРИСТОМ, ВАМ НА НЕГО НАЧХАТЬ"
"ХРИСТА - К ЧЕРТУ!"
"КТО ТАКОЙ ТЕБЕ ХРИСТОС? ХРИСТОС ТАКОЙ ЖЕ, КАК И ТЫ - ЕМУ НАЧХАТЬ НА ТЕБЯ"
"НАМ НАЧХАТЬ НА ИИСУСА ХРИСТА"
"ВЫ НАСМЕХАЕТЕСЬ НАД ХРИСТОМ, ВАМ НА НЕГО НАЧХАТЬ"
No comments:
Post a Comment